Eerste aardbeving
Beven
Zoals sommigen van jullie al hadden opgemerkt is er drie dagen geleden een pittige aardbeving geweest op de oostgrens van Nepal met India. Om jullie allemaal in Ć©Ć©n keer gerust te stellen: het gaat goed met ons en de laatste zak borrelnoten is veilig.
Aangezien het onze eerste aardbeving was ā het effect van 60.000 hossende mensen op Pinkpop tijdens RATM en Dog Eat Dog niet meegerekend ā heeft het wel indruk gemaakt. Dan doen eerste keren. Daarom een kort verslag.
We schrijven zondag 18 september, 18.25u locale tijd. Vier uur eerder waren we aangekomen in Pokhara na een tijdje in Kathmandu en omgeving te hebben vertoefd. We zaten beide gezellig voor onze laptops Facebook bij te werken, zoals een modern getrouwd stel betaamd. Dan, een raar gevoel. De grond beweegt. Trilt. Even check. Zijn we dronken? Nee. Hebben we andere drugs gebruikt? Nee. Hebben we vreemde groenten of paddenstoelen gegeten? Nee. Dan zal het niet alleen in ons hoofd zitten. De grond beweegt echt. Schudt zelfs. Aardbeving? Aardbeving! Wel zo mild dat er niets uit de kasten valt. Maar toch! De muren schudden! Deze realisatie vond plaats in een tijdsbestek van een paar seconden. Wat nu? Naar buiten maar? Ja. Nemen we iets mee? Nee, meteen naar buiten. Naar een open plek. Buiten aangekomen trilt het nog steeds, maar is er geen paniek. Eerder totale stilte. Onze buurt is blijkbaar minder onder de indruk. Langzaam komen er toch wat mensen buiten. Na een minuut is het over. Toen de volgende minuut zonder trillingen verliep zijn we maar terug naar binnen gegaan. En dan komen de sociale media op gang. Via Facebook werden we in 5 minuten gerust gesteld omdat iedereen veilig was, op de hoogte gesteld van schade en geĆÆnformeerd met de laatste statistieken. Het Amerikaanse geologisch onderzoeksbureau USGS had binnen een kwartier data online; respect. De score: 6.9 op de schaal van Richter. Jawel, meneer!
Stof tot nadenken is dat op 100m van Karelās appartement in Kathmandu drie mensen zijn gedood door een instortende muur van de Britse ambassade. In een steeg waar Karel bijna dagelijks doorheen loopt. Je zou juist van de Britten toch meer verwachten. Dat dacht een man die met zijn 8-jarig dochtertje tegen die muur schuilde tenminste. Tevergeefs. Verder veel schade aan voertuigen door vallende stenen. Wonderbaarlijk genoeg valt de schade verder eigenlijk enorm mee. Ok, 98 doden en honderden gewonden in Nepal, Tibet en (vooral) India. Maar als je door Kathmandu loopt en de huizen bekijkt, krijg je al snel de indruk dat je er maar tegenaan hoeft te leunen en het stort in. En dat geldt eigenlijk voor heel Nepal.
Dit was de zwaarste aardbeving in deze regio sinds 1934. Nepal āwachtteā sinds die tijd op een zware beving; blijkbaar zit daar een bepaalde frequentie in van ongeveer 75 jaar. Nepal ligt op een breuklijn en daarom is de kans op een aardbeving hier enorm groot. Er zijn elke maand ook wel kleine, niet voelbare bevingen. Als we Bill Bryson moeten geloven weten de meneren en mevrouwen onderzoekers eigenlijk niet heel goed wat er allemaal bij een aardbeving komt kijken. Natuurlijk, schuivende platen en zo, maar een aardbeving voorspellen lukt simpelweg niet. Iedereen was er wel van overtuigd dat er binnen niet afzienbare tijd (decennia) een grote beving in Nepal moest plaatsvinden. Of dat deze is valt niet met zekerheid te zeggen; er kan zo maar morgen een grotere komen. When the shit really hits the fan wordt het wel echt een ramp van jewelste. Tot die tijd kunnen we maar beter genieten.
Nazomer
Hier is het nog steeds heerlijk BBQ-weer! Alleen rijg je rijst zo moeilijk aan een spies. Dus vermaken we ons maar met ander voedsel en heel veel buitenactiviteiten. Deze keer: van watervallen springen, stiekem trouwen, traplopen, kleine godinnetjes, pre-parties, politiek en ook nog wat over werk. Een variƫteit van onderwerpen, de ƩƩn nog interessanter dan de ander. Leest u mee!
Adventure, excitement, and really wild things!
7 september was het zover: Ć©Ć©n jaar officieel stiekem getrouwd! En dat moest natuurlijk gevierd worden! Daarom hebben we een korte trip gemaakt naar The Last Resort. Dit ligt vlakbij de Tibetaanseā¦ pardon, Chinese grens en leent zich uitstekend voor allemaal spannende avonturen. Bizar gelegen op een steile helling met dramatische uitzichten op de Bhote Koshi rivier. We hebben ons tegoed gedaan aan een middag canyoning, een dag mountain biking naar de Tibetaanseā¦ pardon, Chinese grens, en een dag enorm relaxen. Het eerste hield in dat we gehuld in wetsuit door watervallen zijn gaan abseilen. Kicken! De hoogste was toch wel 45 meter. Fietsen viel vooral op de heenweg wat tegen gezien de steile stukken omhoog, waarmee Ć©Ć©n van ons wat meer moeite had dan de ander. De Tibetaanseā¦ pardon, Chinese grens is meer een soort drukke truckstop. De befaamde Friendship Bridge waarvan het midden de grens markeert tussen de twee landen is eigenlijk best een lelijke brug. En je mag er dus geen fotoās nemen als toerist. Komend uit het Land van Geen Idee hebben we wel een nietsvermoedende militair met veel strepen op zijn schouders gevraagd of hij een foto van ons wilde nemen. Wat hij ook wilde, tot hij vriendelijk werd verzocht door de grenswachter dat niet te doen. Dorieke gooide toen nog wat olie op het vuur door aan diezelfde grenswachter te vragen of dit de grens met Tibet was, waarop deze StoĆÆcijns āChina.ā antwoordde. Toen was het wel weer tijd om terug te fietsen. Naar beneden. Heerlijk. Onze laatste dag bestond vooral uit lezen op verschillende mooie plekjes die The Last Resort rijk is. En we waren ongeveer de enige, dus geen kuilgravende Duitsers.
Uit de kast
Inmiddels zijn wij erachter dat er in Nepal ook regelmatig stiekem getrouwd wordt. En dat is ook best makkelijk hier; je gaat naar een tempel, laat een heiligman een rode stip op je hoofd zetten en je bent getrouwd. Zonder getuigen. Officieel. Foto maken ervan en afdoende bewijs. Veel jongeren doen dit om te ontkomen aan een gearrangeerd huwelijk, wat nog steeds de meest voorkomende huwelijksvorm is in Nepal. De populariteit van zogenaamde love marriages neemt wel toe, met name in de steden. Hierbij kies je dus je eigen partner, terwijl bij een arranged marriage je ouders iemand voor je kiezen uit je eigen kaste. Jawel, daar is dat sociale systeem weer wat nog steeds zo veel invloed heeft op het dagelijks leven in Nepal. Trouwen met iemand uit een lagere subkaste binnen je eigen kaste kan nog net, maar met iemand uit een lagere kaste trouwen is echt not done. Als je dat wel wilt is een love marriage je enige optie. Wij horen u denken āNou en? Wat maakt dat nou uit?ā. Welnu, dat maakt hier een hoop uit. De schande die geassocieerd wordt met een huwelijk tussen twee verschillende kaste is zo groot dat jongens en meisjes worden verstoten uit hun familie en dorp, dat ze worden vastgebonden in huis na een goed pak slaag terwijl hun partner tot moes wordt geslagen, dat hele dorpen elkaar te lijf gaan, dat er zelfs moorden worden gepleegd.
Geprikkeld? Meer weten? Een VSO vrijwilliger heeft een documentaire gemaakt over dit onderwerp: huwelijken van jongeren uit verschillende kasten en alle problemen die dat kan veroorzaken. Deze documentaire is te koop voor 10 Euro per dvd. Het geld wordt gebruikt om te documentaire nog verder te laten āpimpenā door professionele editors zodat hij naar verschillende filmfestivals kan worden ingezonden. Uiteindelijk doel is bewustwording waarmee geweld wordt uitgeband en persoonlijke vrijheid wordt gecreĆ«erd. Overigens is de huidige versie al helemaal af en erg interessant om naar te kijken.
Bestellen gaat als volgt: stuur Dorieke een e-mail (doriekelooije@hotmail.com) waarin je je postadres vermeldt en aangeeft hoeveel dvdās je wilt bestellen. Maak vervolgens dat aantal x 10 Euro over op rekeningnummer 707628164 t.n.v. D. Looije. We zorgen dan dat de dvdās binnenkort bij je terecht komen. Houd rekening met enige bezorgtijd aangezien de Nepalese PTT niet bijzonder effectief is. Dank!!
Run Forest!
Karel heeft zich in een moment van complete verstandsverbijstering opgegeven om mee te doen aan een hardloopwedstrijd; de Shivapuri Vertical Kilometre Race. Zoals de naam al enigszins doet vermoeden betreft dit een race waarbij je 1.000m op en 1.000m neer rent, verspreid over een horizontale afstand van 10km. En hij heeft het overleefd! Mooie locatie in het Shivapuri National Park net buiten Kathmandu. Glibberig als aal (Aal?) en gemiddelde stijging van 25% dus best heftig. Het jammere is dat op 200m van de finish Karel rechts ging in plaats van de juiste weg links. Hierdoor heeft hij nog 3,5km extra afgelegd wat een dik half uur kostte. Maar desondanks nog niet als laatste gefnished! Plaats 87 van de 98. De winnende tijd was overigens 1 uur en 15 minuten door Bed Bahadur Sunuwar, wat echt waanzinnig snel is. Ook deed er een man mee die in het Guiness Book of Recors vermeld staat als de man die als snelste de Mt. Everest heeft beklommen. Dat brengt zaken gelukkig allemaal enigszins in perspectief. Maar als voormalig dikke bankier is Karel best trots op zijn prestatie.
Girls only
Zoals reeds aangekondigd in het vorige bericht is het festivalseizoen in volle gang, met als eerste grote festival Teej; een feest speciaal en alleen voor vrouwen. En dat in een cultuur die zo gericht is op mannen. Wow zou je denken! Een beetje verder vragen zet alles weer in perspectief; vrouwen vieren 3 dagen feest, maar moeten die dagen wel vasten voor de gezondheid van hun man, of als ze die niet hebben alvast voor een mogelijk toekomstige manā¦ Heb je een feest, mag je niks eten en drinken!
Gelukkig is er een oplossing voor gevonden. Voorafgaand aan de officiƫle Teej zijn er allemaal pre-parties, waarin het draait om dansen, zingen, lol hebben en heel veel lekker eten en drinken. Superleuk! De dag voor Teej vertrekken alle vrouwen naar hun ouderlijk huis. Samen met moeder, zussen, nichtjes en vriendinnen wordt dan de hele nacht gefeest en gegeten. Tot 12 uur, en dan is de fun voorbij en begint het vasten.
Voor de pre-parties was Dorieke ook uitgenodigd. En dat was een geweldige gebeurtenis. Allereerst de aanschaf van een sari, een rode want zo hoort dat als je getrouwd bent. Maar welke kies jeā¦ alles ziet eruit als Kerstmis; met rood, groen en gouden glitters. Vervolgens komt het obstakel: hoe trek je deze sari aan? Gelukkig wilden collegaās en vrienden maar al te graag helpen. En ze vonden het allemaal prachtig, zoān lange blanke die eindelijk eens normale kleren aanhad. En voor degene die het nog niet wist: diverse bronnen bevestigen dat Dorieke heel goed kan dansen. De flash mob heeft gewerkt!
Goddelijk
Terwijl het Westen de aanslagen op het WTC in New York herdacht, was het afgelopen 11 september Indra Jatra in Nepal. Weer een feestdag, jawel! Deze keer om de regengod Indra te eren. Het bijzondere aan deze dag is dat het Ć©Ć©n van de zeldzame gelegenheden is waarop de Kumari ā de levende godin ā aan het publiek wordt getoond. De Kumari is een jong (prepuberaal) meisje uit een bepaalde kaste waarvan men gelooft dat ze de belichaming is van de goddelijke vrouwelijke energie. Jawel. Er zijn er meerdere, maar de beroemdste is die van Kathmandu. Ze wordt op erg jonge leeftijd na een zeer rigoureus selectieproces geĆÆnstalleerd en vanaf dat moment is een paleis op Durbar Square haar huis, mogen haar voeten de grond niet meer raken en ziet ze naast haar verzorgers bijna niemand meer, familie inclusief. Behalve op bijzondere feestdagen zoals deze, wanneer ze op een troon door de stad wordt gedragen en duizenden, duizenden mensen erop afkomen om een glimp van haar op te vangen. Zo ook wij. De Kumari hebben we niet gezien, maar wel heel veel mensen die aan tempels hangen! De Kumari wordt trouwens van haar taak ontheven op het moment dat ze ongesteld wordt (want dan verlaat de goddelijke vrouwelijke energie haar). Ben je dus ongeveer 12, heb je je hele leven binnen doorgebracht zonder contact met anderen en je hebt nauwelijks lichaamsbeweging gehad. En dan moet je de weide wereld in. Beetje als Westerse kinderen die voor het eerst naar de middelbare school gaan, alleen dan zonder Playstation-verleden. Elke ex-Kumari krijgt wel haar leven lang na haar Kumari-bestaan een staatspensioen. En u dacht dat de Grieken vroeg stopten met werken.
Plan
Wat, waarom, hoe, wie en wanneer. Vragen waarvan de antwoorden het strategisch plan vormen. Antwoorden waarnaar Dorieke sinds week 1 van haar placement naar op zoek is. En nu een jaar later zijn de eerste drie vragen beantwoord! Het duurt even, maar dan heb je ook (bijna) wat. Een plan dat het management team zelf bedacht heeft en waarvan het dus ook daadwerkelijk weet wat erin staat! Geduld is een schone zaak en wachten wordt beloond. Althansā¦ als het plan nu ook echt uitgevoerd gaat worden. Het verkrijgen van de antwoorden op de laatste twee vragen, daar ligt de volgende uitdaging. Vooral de wie-vraag is erg interessant aangezien in Nepal iedereen de neiging heeft naar elkaar te wijzen wie wat moet doen en mag beslissen. Niemand neemt verantwoordelijkheid op zich. Ook de directeur nietā¦ Lastig, en wat doe je eraan? Een goed gesprek, voorbeelden geven hoe het ook kan, boos worden? Wat is de beste strategie? Dat is de eerstvolgende vraag die Dorieke moet beantwoorden. We gaan lekker door!
Wetloop
De deadline voor de grondwet is wederom met drie maanden verlengd. Het zou 31 augustus aflopen maar dat wordt dus nu eind november. Maar, dit schijnt dan nu echt de laatste keer te kunnen zijn dat het verlengd wordt. Dat mag ook wel na negen keer. Sinds 2008 zijn ze er al mee bezig en na 2 jaar was het enige resultaat dat men het eens was over de naam (āGrondwet van Nepalā). Boze tongen beweren dat de politici alleen maar bezig zijn om hun eigen positie te behouden (want, geen grondwet = geen verantwoordelijkheid). Maar, er zijn nu geen mazen in de wet meer die een verdere vertraging legitimeren. Ik vroeg aan iemand āDus wat als er eind november geen grondwet is?ā. Dan wordt Nepal een failed state, voor zover het dat nu al niet is. De belangrijkste consequentie daarvan is dat donorgelden kunnen worden ingetrokken aangezien donoren niet aan failed states willen / mogen geven. En met een slordige 25% aandeel van donorgeld in het jaarlijks landbudget is men daar in Nepal wel gevoelig voor. Er staan nu nog 15 punten ter discussie voor de grondwet, waarvan de belangrijkste de positie van het MaoĆÆstische rebellenleger is dat sinds 2008 niet meer vecht maar nog wel bewapend in diverse kampen verspreid over Nepal is gestationeerd. Wij vermoeden dat er op 30 november 23.59u op miraculeuze wijze witte rook uit het parlement komt en de partijen eensgezind tot een oplossing zijn gekomen. Die waarschijnlijk weer halfslachtig is. Tot die tijd bestaat er verwarring.
Gevolg van het verzetten van de grondwet deadline is dat we weer een nieuwe president hebben. De oude had namelijk beloofd af te treden als er voor 31 augustus geen resultaat was geboekt. En zo geschiedde. Onze nieuwe president ā Dr. Bhattarai ā is een MaoĆÆst die wordt geroemd om zijn praktische aanpak en vermogen om geen bullshit te accepteren. We zullen zien. We hebben ook weer een team van nieuwe ministers, dus het lobbyen voor Karelās waterkrachtcentrale heeft ook een nieuwe focus. De staatsecretaris van Energie is tevens de bestuursvoorzitter van de NEA ā het elektriciteitsdistributie monopolie van Nepal, dus een invloedrijk man. Niet heel handig als deze positie om de 3 maanden wisselt, maar ook dat, zo zegt men hier, is Nepal.
Overige zaken
Oktober feestmaand is aanstaande! Festivals leggen het hele land lam, wij gaan op trekking, Doriekeās zusje komt en Karelās ouders ook! Jeuj!!
Karel mag zich inmiddels lead singer en gitarist van de band Pointless Fish noemen. Zodra Wembley is geboekt zullen we kaartjes aanbieden op deze site. Tot die tijd zullen er wellicht wat YouTube links gepost worden.
Na de laatste Hash heeft Karel een nieuw record aan bloedzuigers gevestigd: 7 per voet. Wat natuurlijk wel weer een mooi aantal is.
Volgende keer weer nieuwe spannende verhalen uit den verre! Leest en reageert!
Tropenmaanden
Nepal tijdens de moesson. Heet en vochtig als een Duitse huisvrouw op lustvakantie in Ghana. Het regent elke dag een paar uur en de luchtvochtigheid is hoog. Maar dat is goed voor de gewassen en de stroom. We hebben BIJNA 24 uur per dag elektriciteit en het land staat er mooi groen en in bloem bij.
Het is alweer even geleden sinds ons laatste bericht, maar met goede reden. Tijdens ons bezoek aan Nederland in juni hebben we de meeste van jullie wel lastig gevallen met verhalen en videoās. Daarom even pauze. Maar, sinds onze wederkeer naar Nepal zijn er uiteraard weer de nodige dingen gebeurd. U leest deze keer over zomerkamp, Nepalees vergaderen en kasten.
Zomerkamp
We hebben ons gewaagd aan onze eerste gezamenlijke rurale avontuur sinds onze terugkeer uit Nederland. Daarbij hebben we iets ontdekt waarbij we niet noodzakelijkerwijs op Ć©Ć©n lijn zitten. Dorieke vindt het namelijk leuk en spannend om met locaal vervoer ergens te komen, waarbij de reis onderdeel is van het avontuur. Karel vind het vooral vervelend om 2 uur opgevouwen in een bus te zitten die voor kabouters is gemaakt, naast mensen die geen deodorant gebruiken, terwijl het buiten 35 graden is. Hoe dan ook, we gingen op een mooie zaterdag richting Tatopani in het Annapurna Conservation Area. Daar organiseerde de zussen van een collega van Dorieke een zomerkamp voor weeskinderen. Komst van buitenlanders zou erg op prijs worden gesteld. Voor ons een gebied wat we nog niet hadden gezien, dus zo geschiedde. Erg mooie omgeving, dat moet worden gezegd. Minpuntje was dat de bus i.v.m. met wegwerkzaamheden (lees: er was geen weg) op 5km voor het eindpunt moest stoppen. Lopen dus. Gelukkig werden we al snel uitgenodigd om op de 80ste verjaardag van een local te komen die ons natuurlijk daarvoor zegende met een grote rode stip op ons voorhoofd. Na 2 koppen thee, ranja en veel snacks moesten we toch echt afscheid nemen en onze reis vervolgen. Na het ontwijken van de nodige koeien en rivieren kwamen we dan toch bij het huis waar het zomerkamp werd gehouden. En nog aardig professioneel ook! Drukke dagprogrammaās, veel begeleiding en een groep weeskinderen die zo te zien de tijd van hun leven hadden. Na de lunch en een gezamenlijke muzieksessie (kijk niet raar op als je binnenkort een Nepalees āHet is een nachtā hoort zingen) gingen we toch maar op weg terug om voor het donker thuis te zijn. Gelukkig reed de bus nu wel de hele weg. Goed dagje uit.
Vergadercultuur
Dorieke vertelt.
10.30: Officiƫle starttijd van de vergadering. Met een beetje geluk is in ieder geval iemand die de vergadering bijeen heeft geroepen aanwezig. De vraag wat de agenda is en of er stukken zijn die doorgelezen kunnen worden wordt beantwoord met een glimlach. Ga maar zitten en neem een kopje thee. We gaan over 5 minuten beginnen.
11.00: De rest van het organiserend team druppelt binnen en er wordt bedacht dat er natuurlijk een projector en laptop nodig zijn voor de presentaties. Maar de kast is op slot. Er wordt op zoek gegaan naar de man met de sleutel van de kast. Maar die is nog ontbijten.
11.30: Andere mensen beginnen te arriveren. Het wachten is nog op een of andere belangrijke pief (directeur of bestuurslid) voordat we echt kunnen beginnen. Ondertussen is de organisatie druk aan het bellen met alle nog niet aanwezige genodigden om ze te herinneren dat ze moeten komen.
12.00: De man met de sleutel is weer terug en de projector en laptop worden aangesloten en ingesteld.
12.30: Ja, de hoge pief is gearriveerd en nu kan de vergadering beginnen. Of eigenlijk, de grote verhuizing kan beginnen. Een voor een worden de VIPs (ongeveer de helft van de zaal) naar voren geroepen om vervolgens plaats te nemen op een podium voorin de ruimte. Vervolgens stellen ALLE aanwezigen zich een voor een voor en geven een (korte) introductie.
13.45: De eerste presentatie kan beginnen. Het financiĆ«le overzicht van de organisatie wordt gepresenteerd. Heel veel kleine cijfertjes op 1 sheet. Gelukkig worden ze Ć©Ć©n voor Ć©Ć©n voorgelezen. Dorieke probeert zich te concentreren en het te volgen maar wordt steeds afgeleid door haar buurman wiens luide beltoon en een nog luider āHajur?ā verraadt dat hij gebeld wordt en opneemt.
14.30: Het monotoon opdreunen van cijfers stopt en de āpresentatorā stelt de verlossende vraag: zijn er nog vragen? Nee, dan zijn we klaar. Op de vraag wat de conclusie van het financiĆ«le verhaal was kijkt Doriekeās buurman haar aan en haalt zijn schouders op. Geen idee, waarom zou je dat ook willen weten?
Karel vertelt.
11.00: OfficiĆ«le aanvangstijd. Karel is er. Verder niemand. De secretaresse van de CEO weet ā net als Karel ā ook niet waar de vergadering over zou moeten gaan. Maar het was belangrijk dat hij er bij was.
11.15: Andere gasten arriveren en worden bij Karel in een wachtruimte gezet. We blijken voor dezelfde vergadering te komen. Amuserend gesprek met een bebaarde hydropower expert die in Nederland is geweest en lachend vertelt dat hij onze bergen heeft gezien (duinen).
11.45: CEO arriveert met staf. Sluit zich op in kantoor. Zal er dus niet bij zijn. Andere directeur arriveert. Nog 5 minuten, zegt die.
12.00: We gaan de vergaderzaal in. Te weinig stoelen. Van heinde en verre worden bureaustoelen aangesleept. Niemand in de bank kan nog zitten. Behalve de mensen in de vergaderzaal die voor de zekerheid allemaal twee extra mensen hebben meegenomen.
12.30: Het lijkt te gaan beginnen. Of de helft van de groep ā waaronder Karel en een drietal advocaten ā nog even 5 minuten kan wachten in de andere zaal omdat er nog wat voorbereid moet worden.
13.45: 5 minuten is een relatief begrip. Ruim tweeƫnhalf uur na officiƫle aanvangstijd vinden de advocaten het welletjes en kiezen het hazenpad. Kort daarna beseft Karel dat ook hij geen Gekke Henkie heet en doet hetzelfde. De vergadering schijnt goed gegaan te zijn.
Uit de kast
In Ć©Ć©n van onze eerste blogberichten (deze) hebben we geschreven over het kastensysteem dat in Nepal van kracht is. Dat was theorie. Inmiddels hebben we ook een aantal praktijkvoorbeelden. Op een ochtend vroegen Doriekeās vrouwelijke collegaās haar out of the blue tot welke kaste zij eigenlijk behoort. Achternaam genoemd. Looije. Geen herkenning. De uitleg dat er in Nederland geen kastensysteem is werd vol ongeloof aangehoord. Er werd doorgevraagd. Achternaam toen maar uitgelegd. Leer looijers. Ahaaaā¦ Dalit! De laagste kaste. Dorieke past in een kastje. Later die dag vertelde een andere collega (Kapil) van de Brahmin kaste (de hoogste) dat hij een Dalit vriend heeft waarmee hij eet, werkt en āhangtā in Pokhara. In de stad kan dat. In hun dorp is het anders: ze mogen niet samen in Ć©Ć©n ruimte zijn; zijn vriend mag het huis van Kapilās ouders niet betreden; ze mogen absoluut niet samen eten en eigenlijk helemaal niet samen gezien worden. Dalits zijn namelijk onrein en Brahmins puur. Interessante vraag is natuurlijk of Kapil daarin meegaat. Als hij deze verboden negeert en toch gewoon met zijn vriend eet, zal de gemeenschap hen straffen. Hij denkt dat dit wel minder zal worden als de generatie van zijn ouders is uitgestorven. Zijn generatie is toch een stuk makkelijker en minder strikt. Zeker ook omdat ze in de stad opgroeien. Met fris gewassen Dalits als Dorieke.
Een ander voorbeeld. Petra (mede VSO-er uit Pokhara) werkt in het educatieproject van VSO samen met Rabindra, een Dalit die met zijn organisatie probeert gelijke kansen op scholing voor Dalit kinderen te creƫren. Hij vertelde het verhaal dat het ontzettend lastig voor hem is om huisvesting te vinden. Hij wordt gewoonweg niet in een huis toegelaten als het van een Gurung familie is. Dus hij mag daar ook niet een verdieping huren. Ook al zijn ze keurig getrouwd, hebben ze beiden een goed opleiding genoten en zullen ze dus altijd de huur betalen. Ze zijn Dalit en daarmee is alles gezegd. Echt heel bizar.
Overige zaken
Nepal is eigenlijk officieel geen ontwikkelingsland meer. In Pokhara bezorgen ze namelijk sinds kort pizzaās. En nog goede ook.
Beperkte toegang tot kwalitatief hoogstaande technologie doet een beroep op creativiteit. Zo heeft een elektricien onze inverter gerepareerd met behulp van een strijkijzer.
Er is iemand in Nepal met even grote voeten als Karel! Tijdens een Hash run kwam Karel er tot zijn verbazing achter dat zijn schoenen per ongeluk door iemand anders waren meegenomen. Gelukkig had hij de zijne laten liggen. Na veel ritueel zijn de schoenen inmiddels weer in handen van hun rechtmatige eigenaars.
Digitalisering van de samenleving gaat ook hier op. We hebben een digitale Pokhara gemeenschap gecreƫerd en zo al weer veel leuke sociale contacten opgedaan. Internet rocks!
Het festivalseizoen is weer begonnen. Afgelopen week al twee festivals gehad: Janai Poornima (het zussen-eer-je-broers-festival) en Gai Jatra (een soort carnaval). Wordt vervolgd door Teej (alleen voor vrouwen) aan het einde van augustus en nog vele andereā¦
Vooralsnog valt World Peace Day niet onder de nationale feestdagen. Misschien heeft dat iets te maken met het feit dat er weer een president is afgetreden omdat het hem niet is gelukt om volgens de afspraken in het vredesakkoord een nieuwe grondwet op papier te krijgen. Niet eens in concept. Wellicht dat er wel een alternatief soort demonstratie gegeven wordt, zoals op International Youth Day.
Dat was het weer uit de hoogte. Reageer en gij zult spiritueel beloond worden!
Contact in Nederland
Nummer
In tegenstelling tot eerdere berichtgeving zijn we in Nederland bereikbaar op Dorieke's oude nummer: +31 (0)6 41468335.
Ontour
Inmiddels zijn we via Hyde Park, een droomhuwelijk in de Cotswolds, Goudse kaas, groot geworden nichtjes, Best Zoo ende Time Out in Utrecht aanbeland. Vanuit hier zetten we onze tour in Nederland voort. Maar daarover later meer. Belt en smst allen!
Tussenstand
Na ruim 7 maanden Nepal gaan we morgen toch even lekker op vakantie in eigen land, hoewel dat nu een iets andere invulling krijgt dan gebruikelijk. Hoogste tijd om de tussenstand op te maken!
Resultaten
Even op Dorieke's werk focussen. Na een terugblik op het eerste kwartaal in rapportvorm werd het duidelijk zichtbaar dat de activiteiten waar we ons in het jaarplan toe hadden gecommitteerd niet helemaal gehaald waren. Geen ramp want het was allemaal te verklaren: load shedding, taalbarriĆØre, kennismakingsperiode, opstart van nieuwe projecten, afsluiting financieel jaar etc. Maar op zich zijn de meeste van deze problemen jaarlijks terugkerend dus je zou zeggen dat daar van te voren rekening mee gehouden kan worden.
Dat terzijde. Het opmaken van de eerste balans zorgde er wel voor dat iedereen het er over eens was dat we nu echt aan de slag moesten en dat we het ook echt samengewerkt moest worden: Zij de input, en Dorieke het proces. Immers het ontwikkelen en effectief implementeren van een strategisch plan, monitoring en evaluatie structuur en personeelsbeleid gaat nu eenmaal niet zonder de input van het management. Maar ja, iedereen (behalve Dorieke) is zo druk. Met allemaal legitieme zaken. Dus wat te doen?
Regelmatig afspreken. Gewoon een uurtje bij elkaar zitten elke week. Dorieke samen met het management. Om te horen wat er allemaal op het programma staat die week, waar iedereen toch zo druk mee is en waar ingesprongen, meegedacht, meegegaan kan worden. En ook om af te spreken wat er die week door Dorieke gedaan kan worden en wie of welke info die week voor haar beschikbaar moet zijn. Vooralsnog (de laatste 3 weken) werkt het. En het maakt een wereld van verschil!
De overleggen geven inzicht in de huidige situatie van de organisaties. En doordat dat nu van te voren wordt medegedeeld kan Dorieke ook zelf beslissen of een meeting waardevol is of niet en of ze erheen gaat. In principe werd namelijk gedacht dat veldbezoeken en interne overleggen niet belangrijk genoeg zijn om mee te gaan. Ter illustratie: Toevalligerwijs zat Dorieke bij het kwartaal overleg van FOH. Geen agenda, niemand die notulen maakt. Iedereen verteld aan iedereen in detail wat hij/zij die maand heeft gedaan. Erg interessant voor de coƶrdinator, maar niet per se voor elke medewerker. Tja, en voor Dorieke... 3 uur lang gelul in Nepali. Lijkt oninteressant, maar eigenlijk was dit een ontzettend waardevolle meeting. Dorieke kon hier ontzettend veel uithalen waar ze het blijkbaar nog met ze over moest hebben; efficiƫnt vergaderen bijvoorbeeld. Het nut van notulen en actieplannen. Allemaal ideeƫn die Dorieke voorheen niet had omdat ze niet wist hoe het precies in zijn werk ging. En toen Dorieke aangaf dat ze graag bij deze overleggen aanwezig is kreeg ze als reactie: het is 3 uur gelul in Nepali, wat heb JIJ daar nou aan?
Ja, er is erg veel te verbeteren, maar ook is er al heel veel ontwikkeld en gestart. Het grootste euvel is de implementatie. Er is geen consequente opvolging, geen discipline en vooral weinig begrip waarom iets belangrijk is. En daar ligt een taak voor Dorieke. Het is een beetje fijn slijpen en vooral uitvinden wie er verantwoordelijkheid wilt/moet nemen voor de organisatorische beslissingen. Want dat is niet per definitie de directeur of algemeen coƶrdinator. Het lijkt vaak wel dat eigenlijk niemand er echt zin in heeft.
Toch blijkt dat als er iemand eenmaal het voortouw neemt er toch ouderwets Nederlands hard gewerkt kan worden. Uiteraard wel met een Nepalees tintje (starten om 10 uur met een kopje thee en om 11 uur met het werk om 16.55 ook wel weer echt te stoppen na tussendoor nog minstens 3 keer thee- en 1 keer lunch pauze gehad te hebben), maar toch. Het heeft resultaat. Het strategisch plan van FOH en het monitoringsbeleid van CSG beginnen vorm te krijgen. De benodigde informatie stroomt op de afgesproken tijden binnen waardoor Dorieke als een idioot alles aan elkaar kan schrijven om vervolgens met nog eens 100 nieuwe vragen terug te komen bij haar geliefde collega's. Ze kijken met angst/moedeloosheid in hun ogen om als ze Dorieke weer binnen zien komen met haar USB stick. Denk dat ze heel blij zijn als ze straks een maandje zonder volunteer op hun gemakje kunnen werken.
Bedrijfsuitje
Zoals eerder vermeld is het nu Karel's baan om geld te zoeken voor de bouw van een waterkrachtcentrale in het oosten van Nepal. Hoogste tijd om zelf eens poolshoogte te gaan nemen op de locatie van het project! Karel kon met iemand van het projectteam mee om als grote blanke investeerder ruraal Nepal te gaan ontdekken. Vanuit Kathmandu ging een klein propellervliegtuig (Twin Otter) - met alle 17 stoelen bezet - richting Mount Everest, om na een scherpe bocht naar links op het zandpad wat ze vliegveld noemen in Phaplu (2.500m) te landen. Aardig gek. Daar vandaan begonnen aan een wandeltocht om de projectlocatie heen; aan de ene zijde van de rivier heen met uitzicht op het projectgebied, om via de andere kant over het projectgebied terug te lopen. Met een tussenstop aan de andere kant van de heuvel, om daar twee nachten bij een locaal gezin in hun boerderij te slapen. Gekookte aardappels als ontbijt, houtoven zonder schoorsteen, dorsende vrouwen, zelfgestookte raksi (alcohol), daaropvolgende hallucinaties... interessante ervaring. Van de twee oogstseizoenen die dat gebied rijk is was het nu de beurt aan graan om van de velden gehaald te worden. Overal mannen en vooral vrouwen met kromme messen die zich hakkend door goudkleurige velden begeven met hun kostbare lading op de rug.
Het projectgebied is niet bewoond en nauwelijks bebouwd en daardoor moeilijk begaanbaar. Via een hangbrug over de rivier, wat landslides en schaarse graanvelden werd de weg bereikt die bovenlangs terug naar het vliegveld leidt. Tijdens de theepauze legde een ingenieur die bodemonderzoek op locatie doet in alle technische termen denkbaar dat de plek goed was: hard steen en weinig kans op lawines. Mooi. Uiteindelijk terug in Phaplu bleek het eerder geboekte vliegtuig toch niet te gaan, omdat het mooi weer was en dan vliegt men liever naar Lukla omdat er dan vraag is van toeristen. En die betalen nu eenmaal meer dan de 16 Nepalezen en Ć©Ć©n blonde yeti die in Phaplu wachten. Toen het begon te regenen besloot er toch een vliegtuig vanuit Kathmandu richting Phaplu te gaan. Er gaat dan een toeter op het vliegveld zodat alle mensen weten dat het vliegtuig vertrokken is en een half uur later aankomt. En warempel, na een half uur wachten op de landingsbaan landde er een kleine Twin Otter en kon Karel terug naar de gemotoriseerde wereld. Nu kan het project met een gerust hart en beleving verkocht worden aan financiers.
Finale
28 mei was een bijzondere dag. Natuurlijk heeft FC Barcelona die dag zeer terecht de Champions League finale gewonnen, maar er gebeurde meer. 28 mei was in Nepal de deadline voor het samenstellen van de nieuwe grondwet. Want dit land zit al sinds 2008 zonder. Zoals u zich wellicht kunt herinneren uit Ć©Ć©n van de eerdere berichten (hier te vinden), is in 2008 een bloedige burgeroorlog tussen MaoĆÆsten en de zittende macht (en het volk als speelbal daartussen) beslecht in het voordeel van de MaoĆÆsten: er zijn toen verkiezingen geweest en zij hebben gewonnen. Nepal ging toen van monarchie naar MaoĆÆstische democratische republiek (daar zou een tegenstelling in kunnen zitten ja). Dat ging na een jaar al mis (guerrillaoorlog en politiek, lijkt hetzelfde, is dat in praktijk niet) en in 2009 trad de toenmalige MaoĆÆstische president af. Sindsdien is het Ć©Ć©n grote politieke teringzooi. Nu iedereen officieel een stem heeft zijn de politieke partijen als paddenstoelen uit de grond gekomen met allemaal hun eigen belangen. Hartstikke democratisch maar niet perse bevorderlijk voor efficiĆ«nt bestuur. Het land wordt geleid door een interim-regering waarin de populairste partijen zijn vertegenwoordigd (MaoĆÆsten en democraten). Als oppositiemacht zijn er vooral de partijen van inheemse bevolkingsgroepen.
Terug naar de grondwet. De staatsvorm is gewijzigd dus er moet ook een nieuwe grondwet komen. Dat is uiteraard niet iets wat je een gezellige vrijdagavond op een bierviltje samenstelt. Daar gaat tijd in zitten. En in Nepal net wat meer tijd dan elders, inclusief BelgiĆ«. De VN heeft dit proces begeleid maar vond het na twee jaar welletjes. You're on your own, fuckers. 28 mei moest āie er dan toch echt zijn. En het resultaat... vertellen we u zo. Spannend heh?
De voorbeschouwing
Voor ons - het gewone volk - uitte de naderende deadline zich vooral in algemene stakingen (bandhas) die om de dag het hele land platlegden. De stakingen werden uitgeroepen door vrijwel elke politieke beweging om vrijwel elk belang denkbaar kracht bij te zetten. Zie onderstaande aankondiging ter illustratie:
'Bishow Hindu Rajya Parisad has called Mid-west region bandh 25-26 May, Nepal bandh on 27 May in favour of Nepal secular state and protesting against the killing of cows.'
Kantoren en fabrieken dicht, geen (gemotoriseerd) vervoer op straat. Voordelen: fijn fietsen, minder herrie en meer stroom (want geen verbruik door fabrieken). En de kinderen spelen cricket op straat. Wel spannend als je in Kathmandu moet zijn om bijvoorbeeld je vlucht te halen. Tip voor toekomstige bezoekers: neem een paar dagen speling om in Kathmandu te komen.
De inzet
Waar doen ze allemaal moeilijk over? Uiteindelijk natuurlijk om wie de macht krijgt. En dat uit zich in verschillende issues. ĆĆ©n hekel punt is het feit dat het MaoĆÆstische leger sinds het einde van de burgeroorlog weliswaar op non-actief is gesteld, maar nog wel steeds bewapend is. Moeten ze de wapens inleveren, moeten ze geĆÆntegreerd worden met het Nepalese regeringsleger, etc.. Wat in onze ogen nog een veel interessantere discussie vormt is het voorstel om een 'etnische herstructurering' door te voeren. Feitelijk wil men een federaal systeem creĆ«ren met 14 staten waarvan er 9 op etniciteit zijn gebaseerd. Das allemaal leuk en aardig bedacht, maar in veel van die staten maakt de desbetreffende etnische groep nog geen 50% van de bevolking uit. Daar bovenop, hoe bepaal je of iemand die etniciteit heeft? Is dat door geboorteplaats, door familiebanden? Stel je eens voor hoe dat in Nederland zou gaan. Brabanders en Friezen, a la, maar wat doen we met Noord-Holland? Hoe bepaal je of iemand een Amsterdammer is? Om met Jules Deelder te spreken: de meeste komen uit Reetketelpikkemeschans naar de Grote Stad gekropen en noemen de rest van het land vervolgens provinciaal. En wat te doen met Nederlanders die in het buitenland wonen? Mochten wij ons voortplanten, is ons kind dan Brabander of Zuid-Hollander?
De wereld kent succesverhalen over een dergelijk systeem (Zwitserland) maar ook veel zwarte bladzijden (Joegoslaviƫ, Rwanda). Dat weten ze in Nepal ook. Daarom is er ook discussie over dit punt. Een erg interessant artikel over bovenstaande vind je hier.
De uitslag
Na lang vergaderen tot vroeg in de ochtend van de 29ste mei (dus eigenlijk al te laat) hebben de drie grootste partijen in al hun wijsheid besloten om ... de deadline voor de grondwet nog met drie maanden uit te stellen!! Hulde!
In dit besluit zijn een aantal zeer vage afspraken opgenomen wat de burger allesbehalve moed geeft. Een kwaaddenkend persoon zou kunnen vermoeden dat deze mensen het liefst tot in de eeuwigheid willen blijven uitstellen zodat ze hun huidige baan zonder echte aansprakelijkheid lekker kunnen behouden. De macht in Nepal is al jaren in handen van een bovenlaag, niet geremd door politieke overtuiging en aangespoord door een diepgeworteld kastenstelsel. Ter illustratie: de huidige (MaoĆÆstische) interim-president was 15 jaar geleden minister in het kabinet van de toenmalige koning en hield er iets andere principes op na. De topmannen van de MaoĆÆstische partijen zijn stuk voor stuk van de hoogste kaste. Uitzonderingen daargelaten. Voor een oligarchie als deze doorbroken is zijn we vele jaren verder. Nu moeten mannen die politiek actief zullen blijven en macht zullen hebben een besluit nemen waarin hun eigen verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid wordt verankerd. Is een werknemer die zijn eigen targets mag stellen productief? Moet je vertrouwen op de goedheid en rechtschapenheid van de zittende macht? In onze ogen niet perse. We hebben een Mandela nodig. Nepalese Nelson, waar ben je?
Mopje
Four famous surgeons are discussing who the best patients to operate on are.
The first surgeon say, 'I like to see accountants on my operating table, because when you open them up, everything inside is numbered.'
The second responds: 'Yeah, but you should try electricians! Everything inside them is color coded.'
The third surgeon say: 'No I really, think librarians are the best, everything inside them is in alphabetical order.'
The fourth surgeon stunned all of them when he observed: 'You're all wrong. Politicians from Nepal are the easiest to operate on - they have no guts, no heart, no balls, no brains and no spine, and their head and ass are interchangeable.'
Bereikbaarheid in NL
We komen er nog steeds aan! Tijdens ons verblijf in Nederland 12-30 juni zijn we op Dorieke's oude telefoonnummer bereikbaar: +31 (0)6 46448335.
Overige zaken
Het is hier erg warm.
Voor het eerst hebben we in Nepal gezwommen! Dat meer waar Pokhara aan ligt is best prima, als je naar het midden roeit en de irritante Nepalese gluurders op een afstand houdt.
De kakkerlakken zijn de oorlog aan het verliezen.
Uit het niets werden we op een doorsnee donderdagmiddag in Pokhara getroffen door een heuse orkaan. Resultaat: 5 cm water in de slaapkamer en andere delen van het huis en zonnepanelen van het dak de straat op geblazen. We hebben nu wel een geiser als vervanging.
Het is lekker sporten achter de hoge muren van de Amerikaanse club in Kathmandu.
Karel's verjaardag is in stijl gevierd met een heuse cocktailparty op het dakterras van het appartement in Kathmandu. Inclusief borrelnoten! We hebben het niet slecht.
We kijken uit naar sushi, pasta en andere typisch Nederlandse lekkernijen.
Tot zover. Tot in Engeland en/of Nederland. Maar wel blijven reageren hier natuurlijk, dan is het tenminste vastgelegd!
Lentekriebels en wolkenkrabbers
Namaste! Ook in Nepal is inmiddels doorgedrongen dat Osama Bin Laden dood is. Omdat daar al veel te veel over is geschreven en alle woordgrappen inmiddels ook wel zijn gemaakt, bestellen wij gewoon nog een Americano en presenteren jullie vol trots ons nieuwe blogbericht. Dankzij een Gemertse gift (dank Toke!) hoeven we ons voorlopig geen zorgen te maken over een gebrek aan fotoruimte, dus bij dit bericht een ruime hoeveelheid visualiserende middelen. Het is hier namelijk verdomde mooi! Deze keer leest u over wandelen, witte reuzen, olie, Beatrix en arbeid!
Tot grote hoogte
De gasten blijven maar komen naar Chateau Momo. Is die hotelschool toch nog ergens goed voor... In april hadden we de eer en het genoegen om (schoon)ouders te herbergen; Arnold en Els. Natuurlijk moest er door ons meestal gewerkt worden, maar gelukkig konden ze zichzelf en elkaar prima bezig houden. Toen ze eenmaal ingewandeld waren werd het tijd voor een gezamenlijke wandeling. En wat voor Ć©Ć©n: we hebben zeuven dagen uitgetrokken om tot het Annapurna Base Camp (4.130m) en terug te komen. En dat is nog gelukt ook. Zie hieronder een poging tot een kort verslag, wat niet helemaal is gelukt, dus zet je schrap!
Het begint natuurlijk met goede voorbereidingen. Dus hebben we flink ingeslagen bij Lucky's Outdoor Shop. Afritsbroeken, vochtregulerende shirts, zonnehoedjes, wandelstokken, waterflessen... allemaal onontbeerlijke zaken. En dan laat je gewoon wat modeprincipes los, want comfort gaat boven uiterlijk! Dus dan mag een afritsbroek ook, blijven we tegen onszelf zeggen. We hebben ons de luxe veroorloofd om een gids en een sherpa (drager) mee te nemen; Bishnu en Gombu. Met z'n zessen dus vol goede moed vertrokken vanuit Naya Pul, om vervolgens door snel wisselend landschap richting de witte reuzen te wandelen langs een rivierbedding. Geen gemotoriseerd verkeer in het hele gebied, heerlijk! Goed te doen maar met redelijk zware stukken steil trap op en af. En dan motiveert het niet echt als je al puffend en hijgend omhoog kruipt en een Nepalees op slippers passeert je al fluitend terwijl hij 2 gasflessen en een boomstam op zijn schouders en hoofd balanceert. Verder is het overigens erg goed georganiseerd en je merkt dat het Annapurna-gebied Ć©Ć©n van de meest populaire toeristenbestemmingen van Nepal is, waar de locale economie volledig op draait. Om de paar uur lopen kom je in een dorpje of nederzetting dat puur bestaat uit guesthouses en restaurants. Overal hebben ze dezelfde menukaart met dezelfde spelfouten. En het eten wordt duurder naarmate je hoger komt. Wat logisch is, want als je boven de boomgrens pizza wil eten moeten ze daarvoor wel even spulletjes komen brengen, lopend. Naast gidsen en sherpa's zie je dus vooral locals die enorme manden vol etenswaren, gasflessen, drank en serieus ook boomstammen op en neer sjouwen. Wij voelden ons in het begin enigszins schuldig omdat de rugzak die Gombu moest dragen groter was dan hijzelf (nu is het ook wel een vrij kleine gast), maar als je ziet waarmee andere sherpa's soms opgezadeld worden... tering. Daarnaast werd het ons al vrij duidelijk dat aangezien Gombu trappen opsprintte, hij nog niet aan zijn draagtax zat. Er zijn overigens wettelijk vastgestelde normen - zoals maximaal 30kg per sherpa - maar daar wordt redelijk soepel mee omgesprongen is onze indruk. Slechte zaak want die mannen en vrouwen vernielen hun lichaam op die manier nog sneller. Het marktmechanisme werkt niet in het voordeel van de sherpa's. Touroperators moeten concurreren en doet dat vooral door lage tarieven aan te bieden. Daar is de toerist het meest gevoelig voor. Dan scheelt het om Ć©Ć©n sherpa minder mee te hoeven nemen. Dus worden ze gepushed om meer mee te dragen dan goed voor ze is. Wil je niet? Prima, dan is er dus geen werk voor je. Arbeidsaanbod overstijgt de vraag flink. En het begint dus bij wat de toerist bereid is uit te geven. We gaan hier niet moraliserend zijn, maar het is iets waar toekomstige bezoekers aan dit land over kunnen denken. Geen boomstammen meenemen dus.
Maar goed, het ging gestaag en na vier dagen waren we boven de boomgrens op ongeveer 3.700m. En je merkt daadwerkelijk dat er minder zuurstof in de lucht zit op die hoogte. En het vreemde is dat je er enorm vaak van moet pissen. Na een halve dag goed acclimatiseren zijn we op dag vijf om 4.30u vertrokken richting Annapurna Base Camp, om daar aan te komen voor de zon achter de bergen vandaan komt en een prachtige lichtshow verzorgt met zonnestralen die weerkaatsen op de witte reuzen. Af en toe zak je tot je middel in de sneeuw (altijd in andermans voetstappen lopen, maar die waren er nog niet), maar we kwamen redelijk snel aan bij ons doel op 4.130m. En dan ben je dus pas halverwege, want de witte wolkenkrabbers halen de 8.000m. De landschappen waren tot dat punt al heel mooi, maar daar bij Annapurna Base Camp volstaan superlatieven niet meer. Echt bizar mooi. We laten graag de foto's voor zich spreken. De film van de trek is binnenkort verkrijgbaar op DVD, met een Oscar-waardig optreden van Arnold 'Mountain Man' Looije.
Een buitenhuisje
Het is niet iets wat we onszelf perse ten doel hadden gesteld in ons leven, maar we kunnen melden dat we inmiddels over twee woningen beschikken: Ć©Ć©n in Pokhara (thuisbasis) en Ć©Ć©n appartement in Kathmandu. Die laatste is nieuw en is erg praktisch voor Karel die toch wel heel regelmatig in Kathmandu is. Tot nu toe verbleef hij vooral bij vrienden en in guesthouses, maar het is natuurlijk wel heel fijn om je eigen plek te hebben. Dat vond Karel's werk gelukkig ook. Er is een Nederlander die zes maanden per jaar (in het droge seizoen) in Nepal is maar fulltime een appartement huurt. Karel kan nu tot oktober (natte seizoen) met hem timesharen. Ideaal. Wellicht ook lekker decadent en koloniaal, maar dat nemen we dan maar op de koop toe. De wijk heet Lazimpat. En Sal's Pizza zit om de hoek, wat ook niet vervelend is. Sal is Salim, een jonge Nepalees die met behulp van Bill - een oudere Amerikaan - zijn pizzarestaurantje heeft opgezet. Het loopt goed en ze helpen ook nog straatkinderen. En de pizza's zijn goed. Mooi verhaal: http://www.ecs.com.np/living_category.php?category=8&id=69.
Energiecrisis
Onze energiecrisis is ten einde. Die van Nepal nog lang niet. Wij zijn overgegaan tot de aanschaf van een accu en inverter die oplaadt als er stroom is en tijdens de loadshedding voldoende stroom geeft voor licht en internet. Met dank aan Karel's werk, die het nut inzien van bereikbaarheid via internet. Er bestaat een soort Marktplaats voor Kathmandu waar mensen regelmatig spullen te koop aanbieden. Zo ook Sul, een AustraliĆ«r die Nepal inmiddels heeft verlaten en net daarvoor al zijn huisraad wilde verkopen. Wij hebben zijn accu en inverter overgenomen. Het enige lastige was nog om het ding (loeizwaar) naar Pokhara te krijgen, maar met de nodige taxi's, sterke Nepalezen en een grote toeristenbus is āie in Chateau Momo aangekomen. En zijn wij dus volop bereikbaar en verlicht.
In Nepal leek het niet slechter te kunnen gaan met de energievoorziening, maar de overheid heeft daar toch een manier voor weten te vinden. Nepal heeft zelf geen fossiele brandstoffen en is dus afhankelijk van import, met name uit buurland India. Er is in Nepal erg weinig ruimte voor olieopslag; er is maximaal voor ongeveer 15 dagen reserve. Olie is wel hard nodig. Niet alleen voor auto's en brommers, maar ook voor alle generatoren die hierop draaien en nodig zijn om kantoren, restaurants en industrie van energie te voorzien tijdens loadshedding. Aangezien er nu 16 uur per dag geen stroom is, is de vraag naar olie voor generatoren hoog. En juist daarom leek het de Nepal Oil Corporation (staatsbedrijf) een goed idee om openstaande rekeningen met India zo lang open te laten staan dat de olieverkoop is stopgezet. Er komt dus geen olie het land is, de reserves raken erg snel op en de verkoop is daarom gerantsoeneerd. Gevolg: er staan kilometerslange files voor benzinepompen, kantoren zijn minder lang open of zelfs dicht omdat er geen stroom is en de publieke onvrede is nog groter dan āie al was. Er zal ongetwijfeld weer een oplossing komen waarbij politieke hotemetoten deals met elkaar sluiten, maar dat het zover moet komen is wederom een teken dat het echt heel erg slecht is gesteld met het bestuur van dit land.
Oranjebitter
Helaas hadden we dit jaar niet de mogelijkheid om met heel provinciaal Nederland oranje uitgedost naar Amsterdam af te reizen om daar duur bier te drinken uit plastic glazen en iemands gedragen onderbroeken voor een zacht prijsje te kunnen kopen. Maar gelukkig is er ook in Nepal gedacht aan Koninginnedag! In het Summit Hotel (wat Nederlandse eigenaren heeft) kwam afgelopen zaterdag de hele Nederlandse gemeenschap in Nepal samen om ons koningshuis te eren. En misschien dat er ook een paar mensen op de gratis drank afkwamen. Overdag was er een heuse rommelmarkt met sjoelen. 's Avonds heette de consul (Hans) iedereen persoonlijk van harte welkom met een hand, een felicitatie (ter ere van de koningin), een oranje lintje en een glaasje heuse oranjebitter. Daarna groot feest. Met gratis drank en happen. Haring was ingevlogen! Kaas in mooie blokjes! Er was zelfs een Nepalees aangesteld om Oud-Hollandsche bitterballen te draaien! Bier en wijn vloeide rijkelijk, jong en oud ging op in gezellig samenzijn, contacten werden gelegd en aangehaald. En dat alles natuurlijk in overwegend oranje kleding. Volgend jaar doet Karel zijn 'Bernhard was ook mijn opa' T-shirt gewoon aan. Het voelde best wel als thuis. Zelfs de immense brakheid de volgende dag ontbrak niet. Wat op een bepaalde manier een verdomd goede woordspeling is. En zoals de traditie wil heeft Karel ook dit jaar het niet gehaald om bij Aal te crashen.
Dagen van de arbeid
Dat feest en wandelt maar daar in den verre! Is er dan helemaal niets over arbeid te melden? Jawel hoor. Karel is nog steeds regelmatig in Kathmandu en krijgt inmiddels positieve feedback van potentiƫle financiers voor het hydropower project. Er wordt zelfs binnenkort een projectkantoor geopend zodat Karel weer gezellig naar kantoor kan. Daarnaast spelen er nog andere leuke projecten, onder andere op het gebied van zonne-energie. Deze week gaat Karel voor het eerst op locatie kijken waar het project moet komen, dus erg leuk en spannend. Dorieke is veel 'in het veld' om projecten van haar organisaties te bezoeken en kleine organisatorische ingrepen lijken opgepakt te worden. Maar alles wel lekker op Nepalees tempo. Ook zijn al onze bezoekers uitgebreid voorgesteld en blijft men zich verbazen over de lengte van Nederlanders.
Verder hadden we (maar vooral Dorieke) in april de jaarlijkse VSO-conferentie op een mooie locatie in Nagarkot, net boven Kathmandu. Dorieke was medeorganisator dus was er alle vier dagen erg druk mee. Het was inhoudelijk geslaagd met diverse workshops op het gebied van o.a. fundraising en stakeholder management, presentaties van INGO's en meer. Ontspanning werd verzorgd door o.a. Nepali bingo, een Bollywood dancing workshop en een hoelahoep show. Zo maak je nog wat mee.
Overige zaken
De DVD van de 40-jarige bruiloft van Piet en Ria Daems (2 uur en 12 minuten) is ook in Nepal een groot succes!
Het is erg leuk om de seizoenswisselingen te zien. Inmiddels staat het land volop in bloei. In onze directe omgeving zijn alle rijstvelden - die je overal tegenkomt - onder water gezet en zorgen de groene sprietjes die uit het blauwe water steken voor een vrolijk landschap. Om nog maar te zwijgen van alle bloemen die dit land rijk is.
Iedereen bedankt voor kaarten en giften! Walter, de opwindbare badspeeltjes doen het echt prima in de rijstvelden!
Vanuit diverse kanten is Karel de afgelopen weken voorzien van zijn primaire levensbehoefte: borrelnoten. Waarvoor dank. Er is inmiddels een buffervoorraad opgebouwd, maar regelmatige aanvulling blijft noodzakelijk. Blijft sturen!
We hebben skisporen gezien bij Annapurna Base Camp! Het kan dus wel!Val Thorens isookzĆ³ 2067.
De voormalige trompettist van de Fine Young Cannibals en UB40 leidt inmiddels een anoniem bestaan in Kathmandu.
Er is nog een keer Nepalees Nieuwjaar gevierd en het is dus nu echt officieel 2068!
We hebben onze eerste bhandha (staking) meegemaakt! Dat houdt in dat er geen gemotoriseerd verkeer rijdt (behalve VN-Hummers en persmotoren). Heerlijk! Verbazingwekkend genoeg blijft wel iedereen op de drukke stoep lopen als de straten leeg zijn. Goede hersenspoeling gebruikt men hier. Verder zijn alle bedrijven dicht, dus de ideale dag voor een tempelbezoek!
Vergeet niet dat we 12-30 juni in Nederland zijn! En dat we 26 juni op Parkpop zijn! Boekingen zijn verder welkom!
Tot zover. Reacties geven ons energie! En daar is er al zo weinig van in dit land! Dus blijf reageren!!
Tweeverdieners
Ja medebelevers, het is inderdaad een tijd geleden sinds ons laatste bericht. De frequentie van plaatsing wordt lager. Wil dat zeggen dat we minder meemaken! Neen! Integendeel! We hebben het alleen minder snel opgeschreven. Daarom nu gewoon wat meer tekst. Terwijl de wereld er eindelijk achter is dat de zonnebrillen van Kadafi echt niet kunnen, leest u hier deze keer over onze scheiding, momo's, leiders met een zachte ei, stadsleven, bezuinigingen, feestdagen en vliegtuigen. Kortom, de wereld in een notendop. Die van ons in ieder geval. Leest u mee?!
Scheiding
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: we zijn uit elkaar. Niet permanent, maar Karel heeft werk gevonden in Kathmandu bij een groot hydropower project van 80 MW. Gelukkig nemen ze het concept van de flexibele werkplek in Nepal serieus en vindt men het prima als Karel ook vanuit Pokhara werkt. Dus het is wat pendelen. Verder zijn we nog heel gelukkig samen overigens. De bedoeling is dat Karel de financiering regelt voor het project, wat warempel in lijn met zijn ervaring ligt. Er moeten ook 5 boeren verhuisd worden, dus wellicht dat zijn oude werkgever nog iets kan betekenen met een leuke woekerpolis. Het is wel wennen om niet meer van 9 tot 6 naar kantoor te gaan, maar met een laptop in je rugzak verschillende WiFi spots af te struinen op de mountain bike en ze tot mobile office te bombarderen. Geen vervelende gewenning, want de koffie bij Gaia en Moondance is stukken beter dan die uit dat standaard DE apparaat wat in ongeveer elk Nederlands kantoorgebouw staat. En de bediening is ook beter trouwens. Al met al nobel werk, want als het lukt is er over 4 jaar - als de bouw is afgerond - wellicht meer dan 8 uur per dag stroom! Wat weer goed is voor de verkoop van stofzuigers en spelcomputers.
Uit eten
Meestal koken we zelf. Soms gaan we naar Lakeside om te eten. Maar als we dat allebei niet doen, dan gaan we naar RajniĀ“s eethuisje bij ons om de hoek. Er is geen menukaart, want er zijn maar drie gerechten: momoĀ“s, chowmein of een combinatie van beide wat thukpa heet. Gordon Ramsey zou er tevreden over zijn, want het blijft puur en simpel. Hij zou wellicht wat opmerkingen hebben over de inrichting en marketing. Het eethuisje is er Ć©Ć©n van dertien in een dozijn in Nepal. Gerund door de hele familie, vier tafeltjes en altijd open. En spotgoedkoop. Zo goedkoop dat je je afvraagt hoe er winst gemaakt kan worden. Dat weten ze dus ook niet. Karel heeft voorzichtig wel eens wat vragen afgevuurd over hoeveel mensen er komen op een dag en in een week, hoeveel momo's ze moet verkopen per dag om winst te maken, wanneer ze voor het laatst de prijzen verhoogd heeft en of ze veel vaste klanten heeft. Geen idee. Het is gewoon elke dag buffelen en hopen dat er op het eind van de maand genoeg geld is voor de huur. En toch wil ze vaak niet dat we voor de thee betalen (wat we natuurlijk wel doen). Er werken ook kids; wezen die ze van straat houdt en eten en onderdak biedt. Maar die dus niet naar school gaan en zeven dagen per week werken. Ethisch dilemma. Haar man heeft in het Nepalese leger gezeten (dus niet het Britse; andere arbeidsvoorwaarden) maar inmiddels is zijn contract afgelopen. Hij blijft zoeken naar ander werk en moet soms naar Kathmandu om te solliciteren. Meestal op banen in het Midden-Oosten, meestal in de beveiliging. Nepalezen hebben de naam dat ze te vertrouwen zijn. Er komen dan een slordige duizend mensen voor Ć©Ć©n baan. Tot dusverre geen geluk. Rajni vind dat eigenlijk wel fijn, want ondanks dat zij op haar 17de is uitgehuwelijkt aan haar man lijken ze wel gelukkig samen. Ze vind de Westerse benadering van samenwonen voor trouwen wel beter. Wij ook. Maar het blijft raar dat we nog geen kinderen hebben. Eerst Nepal helpen zeggen we dan. Dat is gelukkig dan goed. Thee? Als we mogen betalen.
Leiders gezocht
Gezien de werkdruk op kantoor heeft Dorieke zich opgegeven voor allerlei extracurriculaire activiteiten, waaronder het mede organiseren en faciliteren van een vierdaagse training over leiderschap voor diverse partnerorganisaties van VSO. En dat heeft ze geweten... het was een degelijke Nederlandse werkweek in Nepal. Dat was wel weer even wennen: gewoon van 8 tot 7 aan de slag en 's avonds ook nog een uurtje nabespreken. In Nepal worden trainingen vooral bijgewoond door mensen als (i) het op een mooie locatie is, (ii) de natjes en droogjes volledig verzorgd worden door de organisatie, (iii) men mag blijven slapen, (iv) de rest van de directe omgeving ook naar deze training komt. En oh ja, het onderwerp moet ook interessant zijn... Dorieke heeft hierdoor wel weer een nieuwe plek in de bergen rondom Kathmandu mogen ontdekken: Nagarkot. Klein schattig bergdorpje, prettig hotel, heerlijk eten, vriendelijke mensen en prachtig uitzicht op de Himalaya (een ander stuk dan waar wij in Pokhara op uitkijken).
Inhoudelijk was het een erg sterke training. Misschien wel een wat vol programma, maar de deelnemers bleven over het algemeen erg geĆÆnteresseerd en betrokken. Een van de meest positieve dingen was nog wel het werken met de āaction plans': elke deelnemer committeert zichzelf tot het uitvoeren van 3 Ć 4 dingen die in de training zijn aangereikt. Dat klinkt leuk, maar het is pas nuttig als blijkt dat deelnemers hun action plan daadwerkelijk hebben uitgevoerd en aangereikte methodes in hun organisatie hebben toegepast. Daarom is het hopen dat er een potje gevonden kan worden zodat we deze trainingscyclus door kunnen zetten. De huidige financiĆ«le situatie bij VSO kan dit helaas niet garanderen...
Bezuinigingen
Want het gaat financieel gezien niet zo lekker met VSO. De kredietcrisis heeft ook de ontwikkelingswereld bereikt. Een grote donor heeft VSO International minder geld ter beschikking gesteld en daarom moet er wereldwijd bezuinigd worden. Zo ook binnen VSO Nepal. En dat er worden geen flauwe maatregelen genomen: 50% van het personeel moest eruit. En zo geschiedde. De sfeer was daarom wat gespannen binnen VSO. Inmiddels is duidelijk wie mag blijven en wie weg moet. Het heeft vooralsnog geen impact op de vrijwilligers, behalve dat er buiten de bestaande programma's nergens meer budget voor is. Een aantal mensen werkte er al meer dan 10 jaar en zit nu opeens zonder werk, dus het heeft een flinke impact. Over het algemeen wordt het wel goed opgevangen. Onze observatie is dat Nepali een heleboel dingen in het leven met een bepaalde gelatenheid en berusting opvatten die soms heel irritant is, maar nu wel in hun voordeel werkt. 'Ke garne? ' zegt men dan; 'Wat doe je eraan?'. Misschien komt dit voort uit het geloof in een bepaalde voorbestemming, misschien uit het feit dat morgen ver weg kan zijn in Ć©Ć©n van de armste landen van de wereld en daarom vandaag doorkomen de eerste prioriteit is. Hoe dan ook, iedereen is er van overtuigd dat het wel weer goed komt.
ĆĆ©n persoonlijk verhaal willen we u niet onthouden, namelijk dat van Sushila. Zij werkte als office manager bij VSO Nepal en regelde feitelijk alle praktische zaken voor de vrijwilligers. En dat deed ze vol overgave. De 3 mensen op haar afdeling zijn in eerste instantie ontslagen en daarna gevraagd om opnieuw te solliciteren voor Ć©Ć©n functie. Sushila heeft ervoor gekozen om dit niet te doen maar een nieuw avontuur aan te gaan. Echt een enorm gemis voor VSO, want in onze ogen personifieerde Sushila dat wat Voluntary Services Overseas moet zijn voor vrijwilligers. En ze was ook verdomde goed in haar werk. Hoe dan ook, Sushila gaat met haar man verder in die andere sector naast ontwikkelingswerk waar Nepal bekend om staat: toerisme. Ze wilde al langer een guesthouse beginnen en feitelijk is dit de laatste duw in de rug die ze nodig had geweest. Dus mensen, als jullie in Kathmandu een zeer relaxed guesthouse zoeken voor een zeer redelijke prijs: Ohm Guesthouse in Patan, Kathmandu. Vragen naar Sushila.
De grote stad
Pokhara is prachtig, maar ook rustig. Zoals Jack Johnson het had gewild. Meestal is dat goed (we worden tenslotte ook wat ouder), maar af en toe is afwisseling welkom. Dan biedt Kathmandu uitkomst. Karel heeft er al wat weken doorgebracht voor werk en mocht daarvoor fijn bij onze Nederlandse vriend Jimi crashen. Jimi heeft namelijk ook een baard. En een groot appartement. En een rijk sociaal leven, met heuse kroegbezoeken en sportactiviteiten! Karel heeft nu ook de Amerikaanse ambassade van binnen gezien, waar een heel sportcomplex in is opgenomen. En... Jimi heeft een karaokeset. Suspecious minds. Na een week scheiding werden we gelukkig al weer verenigd omdat Dorieke dus ook in en vlakbij Kathmandu moest zijn voor VSO. Dat gaf ons ook de kans deze stad eens wat beter te ontdekken. Het voornemen is nu om bij elk bezoek samen een bezienswaardigheid te ... tja, bezien dus. Kathmandu is meer dan Thamel. Sterker nog, we hebben het een beetje gehad met Thamel. Deze keer hebben we gekozen voor een bezoek aan Swayambunath: de monkey temple. Zoals die naam al enigszins doet vermoeden is dit een tempelcomplex met ... jawel, apen. Het bijzondere is dat het complex uit zowel Boeddhistische als HindoeĆÆstische tempels bestaat. Hindoes offeren eten, en dat trekt beestjes aan. Vandaar de apen. Erg mooi om te zien, aanrader.
Feestdagen
Er is hier niet veel stroom en geld, maar aan Ć©Ć©n ding heeft dit land zeker geen gebrek: feestdagen. Doordat zowel Boeddhisme als HindoeĆÆsme populair zijn Nepal is er vrijwel iedere week iets te vieren. Drie keer Boeddhistisch Nieuwjaar om de verschillende stromingen eer aan te doen, een dag gewijd aan elk van de 30 miljoen Hindoe-goden... het houdt je bezig. En als er dan een keer een week is zonder religieus ingestoken vrije dag, dan is het toch wel zeker tijd voor Internationale Vrouwendag! Ja mannen, we zien jullie giechelen, maar het is erg goed dat deze dag hier nu bestaat aangezien er verder als vrouw niet zo heel veel te vieren valt. Op alle andere dagen is het vooral hard werken in een door mannen gedomineerde cultuur. Ter illustratie: de overheid denkt erover om de in 2007 aangenomen āgender equality act' weer te ontbinden. Dat betekent: geen wettelijk minimum meer van 33% aan vrouwen in overheidsfuncties, geen landrechten en erfrechten meer voor vrouwen... Het glazen plafond is hier gemaakt van gewapend beton en het gaat nog heel lang duren om daar doorheen te breken.
Het voordeel van al die feestdagen is dat er voor ons veel onverwachte vrije dagen zijn, aangezien we meestal pas een dag van te voren weten dat er een feestdag aankomt. Vandaar dat ze ook maar Ć©Ć©n dag weekend hebben in Nepal. Tenminste, als je niet voor VSO werkt. Maar goed, we klagen natuurlijk niet. Feestdagen zijn uiting van cultuur en cultuur willen we zien! Een selectie.
De god van de wijsheid was jarig, dus tijd voor een feestje. En dat betekent een vrije dag...althans voor alle overheidsinstanties. En het betekent ook dat er (school)bussen vol met schoolgaande jeugd, gekleed in hun mooiste kleren en met mandjes vol met bloemen, fruit en rijst naar tempels afreizen om daar hun goden te vereren. Vervolgens met moeders door naar school om zich in te schrijven voor het nieuwe schooljaar. Want als je dat op deze dag doet heb je meer kans op wijsheid en dat is toch wel handig tijdens je examens. Op 2 maart beleefden wij Shivaraatri. Tot nu toe weten we dat ze dan in Pokhara suikerriet kapot slaan en vervolgens opeten, terwijl ze in Kathmandu touwen over de weg spannen en geld eisen. Wel roken ze overal hetzelfde: marihuana. Met Shivaraatri is Nepal even Ć©Ć©n groot Vondelpark. Afgelopen weekend was het Holi: het kleurfeest. En dat deed zijn naam eer aan. Kids (en sommige volwassenen stiekem ook) gaan de straat op met verschillende kleuren verfpoeder en gebruiken elkaars gezicht als canvas. Zo ook die van ons, wat als buitenlanders zijn we een gewild doelwit. We moesten alleen wel bukken, anders konden ze er niet bij. Schattig.
Is it a bird, is it a plane...
Nou, het houdt eigenlijk een beetje het midden tussen die twee. Qua grootte is het meer een vogel en qua specificaties een vliegtuig. Hoe dan ook, vliegen tussen Kathmandu en Pokhara is een verademing ten opzichte van een busreis. Ten eerste duurt het 13 keer minder lang; 25 minuten in plaats van 6 uur. Daarnaast is het uitzicht beter. Een ochtendvlucht waarbij je de zon over de Himalaya ziet opkomen vanaf 7km hoogte is aan te raden. Bizar om te beseffen dat je dan nog steeds niet hoog genoeg bent om over de gemiddelde stenen reus hier heen te vliegen. Goed, het is wat krap en de stewardess moet bij je op schoot, maar je krijgt wel een snoepje!
Vanwaar deze ervaring? Woon-werk verkeer. Omdat Karel zijn ziel aan de duivel heeft verhuurd en wederom voor een kapitalistisch instituut werkt mag hij af en toe gewoon lekker vliegen tussen Pokhara en Kathmandu. Als de Ć©Ć©n de wereld aan het redden is moet de ander zijn best doen hem te verwoesten, anders is de balans uit de relatie. Alles bestaat puur uit zijn negatie, schreef Hegel al eens. Tip: zorg voor een plekje aan het raam aan de kant waar de bergen zijn.
Overige zaken
We komen terug! Na een kort maar heftig bezoek aan Engeland landen we 12 juni (Boeddha volente) in Amsterdam. Tot 30 juni willen we heel veel van jullie zien! Er kan vanaf heden geboekt worden.
Karel heeft een brief naar de FIFA geschreven met het dringende verzoek de tijden waarop Champions League wedstrijden worden uitgezonden aantrekkelijker te maken voor de Nepalese markt, wat om half twee 's nachts opstaan voor BarƧa - Arsenal is geen doen (maar wat een eerste goal van Messi...).
We hebben de beste cheesecake van Nepal, wellicht zelfs van Aziƫ gevonden. Imago Dei in Kathmandu, een verborgen juweeltje. Voor lemon merengue taart: Moondance in Pokhara. En voor brownies kan je het beste Jimi lief aankijken. Die heeft namelijk een oven en verdomd goede brownie skills.
Chateau MoMo kent hoogseizoen: onze eerste gaste Caz is nog maar vers naar Kathmandu vertrokken om monniken te verleiden in een klooster en de volgende schone deerne komt al aan om ons met haar aanwezigheid te verleiden. Welkom Juul! Next booking: Arnold en Els.
Tot zover. Vergeet niet dat het 26 juni Parkpop in Den haag is! We zien jullie daar graag! Tot die tijd lekker blijven reageren. Pheri betola!
Het werkende leven
Terwijl in Nederland het proces tegen Wilders wellicht wordt uitgesteld, wordt hier in Nepal alles aan de lopende band uitgesteld. Tijd genoeg om weer een lang bericht te plaatsen dus. Deze keer berichten wij u over HIV, hard werken, haar en helden!
Een epidemie?
Even wat feiten. In Nepal werd 2009 het aantal met HIV besmette mensen op 64.000 geschat. Nog geen 1% van de bevolking. Ter vergelijking: in Zuid-Afrika is dit 11%. Geen enorm probleem in Nepal zou je zeggen. En daar schuilt direct ook het gevaar: het sociale systeem en de huidige economische en politieke situatie zorgen ervoor dat Nepal erg kwetsbaar is voor verspreiding van HIV. Enerzijds drijft dit jonge mannen en vrouwen naar banen in India en de Golf staten, waar ze vaak met prostitutie in aanraking komen. Anderzijds zoeken werkloze jongeren hun heil in drugsgebruik, en in Nepal is dit veelal met naalden. Bovenstaande zorgt ervoor dat er wordt gesproken van twee verschillende epidemieĆ«n. De eerste is onder de drie āklassieke' risico groepen: āinjecting drug users' (IDU), āfemale sexworkers' (FW) en de āmen having sex with men'(MSM, oftewel homo's). De tweede epidemie vindt plaats onder migranten en hun familie. Dit is verreweg de grootste groep, en de groep die het lastigst te benaderen is.
De afgelopen jaren zijn er heel wat projecten voor de IDU, FW en MSM gedaan. En met succes, de infectiegraad is de laatste jaren afgenomen. Dit wordt toegeschreven aan de geĆÆmplementeerde projecten en programma's. Meetbaar effect dus, daar zijn ze ook in Nepal erg dol op. De groep migranten die bewust of onbewust het virus bij thuiskomst doorgeven aan hun man of (meestal) vrouw is een ander verhaal. Deze groep groeit gestaag. Omdat voorkomen veelal beter is dan genezen (vooral bij ongeneesbare ziektes) is actie dus geboden. Nu is het moment om het virus onder controle te houden. Geld is nodig voor toegang tot medicijnen, medische verzorging en kennis. Helaas zien de overheid en donoren HIV in Nepal niet als prioriteit. Nu maar hopen dat de locale NGO's inventief genoeg zijn om ondanks dat toch manier te vinden hun activiteiten uit te blijven voeren.
De kostwinnares
En dat brengt ons natuurlijk bij Dorieke en de organisaties waar ze voor werkt. Tegenwoordige tijd ja, want het werkende leven is begonnen. Inmiddels alweer drie weken. En de duobaan bevalt tot op heden prima. Collega's zijn nog steeds ontzettend aardig, behulpzaam en nieuwsgierig. En Dorieke schijnt een geboren komiek te zijn in het Nepali. Wellicht omdat ze de woorden voor 'rapport' en 'geitenstront' vaak met elkaar verwart, maar daar zijn we nog niet achter. Het komende jaar zal Dorieke twee dagen per week bij Community Support Group (CSG) gaan werken en drie dagen bij Friends of Hope (FoH). FoH is de jongste en minst geprofessionaliseerde van de twee organisaties, dus dit is een goede verdeling.
Tja en wat doe je dan op kantoor. Datgene waar volgens VSO je placement mee staat of valt: opbouwen van een goede relatie met iedereen. Zorgen dat beide kanten zich op hun gemak voelen en elkaar (en de organisatie) leren kennen. En dat gaat lekker op zijn gemakje onder het genot van heel veel informele meetings en kopjes thee. Met gemiddeld drie uur stroom per werkdag heeft iedereen daar wel tijd voor. En voor je het weet zijn er drie weken voorbij. Gelukkig is het ook gelukt om de afgelopen weken in kaart te brengen wat beide organisaties verwachten. En in het kort komt het erop neer dat beide organisaties willen en moeten professionaliseren en hun projecten verduurzamen. Is dat toch net waar Dorieke de afgelopen jaren in Nederland ook mee bezig is geweest. Toch fijn! Ook al zijn het startpunt, de taal en de omgeving een wereld van verschil... Beide partijen zullen veel van elkaar kunnen leren, en dat was toch de insteek. Daarbij heeft Dorieke nog nooit zo dicht bij haar werk gewoond: 2 minuten lopen naar CSG en naar FoH een kwartiertje fietsen (heen dan, terug is het bergafwaarts en kost het nog geen 5 minuten). Wat een luxe!
De stofzuiger aan de wilgen
Na een kleine twee maanden van werkloosheid heeft de maatschappij Karel toch weer tot algemeen nut gedwongen. Er is arbeid gevonden. Wekenlange imitaties van Freddy Mercury op 'I want to break free' met een denkbeeldige stofzuiger zonder stroom lijken van de songtekst werkelijkheid te maken. Boze tongen beweren dat dit ook wel eens tijd werd, aangezien Karel in zijn drie maanden in Nepal nog niets, maar dan ook niets aan dit land heeft bijgedragen. Dit is natuurlijk verre van waar, want laten we wel wezen: er is een slordige 10kg chowmein verorberd en verteerd, tegen zo'n 1.000 kinderen 'Hello!' teruggeroepen, douchewater bespaard en vele liters Nepalese thee gedronken. Dat kunnen we toch niet zomaar niets noemen. Hoe dan ook, de nobele taak van huisman legt Karel voorlopig even naast zich neer, want hij gaat weer financiƫle dingen doen! Via een Nederlandse aandeelhouder (FMO) is Karel in contact gekomen met de Clean Energy Development Bank (CEDB); een relatief jonge Nepalese bank die zich - zoals de naam al enigszins doet vermoeden - met name richt op duurzame energie. Karel gaat meewerken aan de financiering van een groot hydropower project in Nepal. Wellicht hebben we daarna dus weer 24 uur per dag stroom. Logistiek is deze baan wat uitdagender: het hoofdkantoor zit in Kathmandu. Waarschijnlijk wordt het veel op en neer reizen, maar dat is de ervaring waard. Het enige wat nog roet in het eten kan gooien is een visa-probleem, omdat het als buitenlander erg lastig is om te mogen werken in Nepal. Dat moet de komende weken duidelijk worden. Trouwen schijnt daar dan weer niet goed genoeg voor te zijn.
Wat doen we met haar
Met gepaste pijn in zijn hart heeft Karel afscheid genomen van een gekoesterd bezit: zijn mat. U kunt zich de moeite voorstellen die het nemen van een dergelijke beslissing gekost heeft. Aan iets wat meer dan een jaar je hals beschermd heeft tegen elke vorm van licht en tevens een broedplaats is geweest voor diverse nieuwe levensvormen, aan zoiets ga je waarde hechten. Maar in deze tijden van waterschaarste was noodzakelijk onderhoud niet meer te bieden. Derhalve is de enige juiste en logische beslissing geweest om mat van man te scheiden. Dromen van VoKuHiLa's en mullets ten spijt. De praktische invulling van deze beslissing heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. Want hoe vind je, in den vreemde, een geschikte vakman die een dergelijke klus naar behoren kan klaren? Een lange zoektocht leidde Karel en Dorieke - die voor mentale ondersteuning en het nemen van foto's meeging - langs de diverse zelfbenoemde āworld famous hairdressers' in Lakeside. Uiteindelijk vonden we off the beaten track een bescheiden kapperszaak met de eerlijke naam 'Pokhara Haircutting'. Een dergelijke duidelijke en concrete naam gaf hoop. De aanblik van de kapper deed hoop transformeren in vertrouwen. Harig als een gesoigneerde King Kong en vaardig als Edward Scissorhands ging hij tekeer. Hier moesten we zijn. Vervolgens leidde een combinatie van Nepali, Engels, gebarentaal en talkpoeder tot het gewenste resultaat: een korte coupe. Maar, om niet geheel afstand te doen van hoofdhaar: de baard blijft! Want laten we wel wezen; geen man kan heel zijn leven baard- of snorloos doorbrengen. GeĆÆnspireerd door helden als Che Guevara, Jezus Christus en Arnold Looije gaat Karel nu voor full beard!
Waar zijn de helden
Soms ontmoet je mensen die inspireren. Om een of andere reden voelt het extra bijzonder als deze mensen nog jong zijn. Tulsi is zo'n mens. Wij hebben Tulsi gedurende onze eerste week in Pokhara ontmoet toen we bij toeval zijn winkel binnenliepen; 'Bazaar'. Hier verkoopt hij typisch Nepalese producten vanuit organische en fair trade principes. Denk aan koffie, kaarten en schilderijen op handgemaakt papier, houtsnijwerk en kaarsen. Daarnaast is er ook een restaurant met - jawel - typisch Nepalese gerechten. Op het eerste gezicht is hij hierin niet uniek; in Lakeside vind je dertien in een dozijn van dat soort zaken. Wat bijzonder is aan Tulsi's zaak is dat het ook echt waar is. Duurzaamheid is een trend en je telt niet meer mee in Lakeside als je niet ergens de woorden āsustainable', āfair trade' of āorganic' vermeld op je gevel. Meestal betekent dit dat ze daarvoor groene verf gebruiken en daarmee houdt het duurzame karakter wel op. Karel helpt Tulsi bij het vervolmaken van een business plan teneinde nieuwe financiers te vinden (o.a. via het van oorsprong Nederlandse BiD Network). In die hoedanigheid zijn we afgelopen weekend een kijkje 'dieper in het waardeketen' gaan nemen.
In zijn geboortedorp is Tulsi een (binnenkort gecertificeerde) biodynamische boerderij begonnen die wordt gerund door zijn familie. Daarnaast heeft hij daar coƶperaties opgezet ten behoeve van duurzame visserij, landbouw en toerisme, waar vrijwel alle ca. 200 gezinnen in de gemeenschap deel van uitmaken. Tevens heeft hij met subsidies een gemeenschaps- en onderzoekscentrum laten bouwen waar met name jeugd wordt gestimuleerd tot locale betrokkenheid en ondernemerschap middels computerlessen, onderzoek naar cash crops en toerismeprojecten. De winkel in Pokhara (Bazaar) dient als een verkoopkanaal. De focus op jongeren komt voort uit het feit dat hij van vrijwel elk gezin in het dorp ƩƩn jongere naar het buitenland ziet vertrekken om te werken, omdat ze in Nepal niets kunnen vinden. Zijn overtuiging is dat je ook zelf werk en waarde kan creƫren. Tulsi is 25, is getrouwd en heeft een dochtertje van 3 maanden. Hij heeft zelf een paar maanden in Zwitserland kunnen studeren. Waar vele Nepalezen in het buitenland blijven, is hij daarna wel teruggegaan naar Nepal. Erg bijzonder om iemand van die leeftijd zo geestdriftig bezig te zien om zijn eigen gemeenschap verder te ontwikkelen. En dat hij er zo bescheiden onder blijft. Want het is best een held. En de reis maar zijn dorp was ook al een avontuur op zich; op het de dak van een jeep door de rivier en langs afgronden. Voor informatie: http://www.developmentvoyage.org/.
Overige zaken
Chateau Mo:Mo is tussen het loadshedding door online;
De guest suite is gemeubileerd en daarmee open voor gasten;
De housewarming was met 25 mensen en 8 verschillende nationaliteiten een succes: het was daadwerkelijk warm (mede dankzij een fles Royal Stag);
Sir Benjamin Thompson (graaf Rumford voor intimi) is de uitvinder van thermo ondergoed, en we zijn hem daarvoor zeer erkentelijk aangezien 5 graden zonder verwarming best koud is 's nachts;
'Dude' is Nepali voor 'melk', wat het erg leuk maakt om Ć la The Big Lebowski melk te gaan halen;
De vraag is wie er dan daal baat bij heeft;
Het vullen van de watertank is een dagtaak, maar gelukkig kan je dat eventueel uitbesteden;
Nepalezen vinden het prachtig als je met losse handen op de snelweg fietst;
De Looijes heten hier ook Luigi;
Dorieke blijkt toch iets te hebben met organisaties met duiven in hun logo...jaja ze zijn weer terug!
Zoals een bekend Nepalees gezegde luidt: 'Khaane mukhlaai jungaale chhekdaina', wat zoveel betekent als 'De snor weerhoudt de mond niet van eten'. Dus niet scheren, eet smakelijk en lekker blijven reageren. Tot snel!