Nieuw leven

Hoera, een dochter!

Bernhard blijft een deugniet, want hij is een zij. Op dinsdag 17 juli om 17.17u is onze prachtige dochter Lucie Tara Nierop geboren. In ons nieuwe thuis in Utrecht. Moeder en Lucie doen het geweldig, vader doet zijn best. We kunnen niet wachten tot we Lucie over een paar jaar mee naar Nepal kunnen nemen om haar de omgeving te laten zien die tot haar heeft geleid. Tot die tijd vermaken we ons prima in Nederland op onze nieuwe stek, tussen de poepluiers, spenen, rammelaars, romperts, roze muizen en Nijntjes. Omdat alle andere zaken eigenlijk verbleken in vergelijking, laten we het hierbij.

World, meet Lucie. Lucie, meet the World.

Verhuisd!

Na twee maanden vertoeven bij (schoon)ouders, hebben we dan toch ons eigen plekje gevonden! Net op tijd, wat Bernhard zal ook niet lang meer op zich laten wachten. Ons nieuwe adres:

Gildstraat 25

3572 EJ Utrecht

Rust en regelmaat keert langzaam terug. Karel is al weer een maand aan het werk bij Triodos, Dorieke wordt steeds dikker en het EK is afgelopen. Verhuizing ging soepel met dank aan familie en een hele grote wagen. Dorieke is met moeite weerhouden van sjouwen maar kon zich ook goed vinden in haar rol als coordinator. Bugaboo staat in de gang en hydrofiele doekjes liggen klaar. Kortom, het volgende avontuur kan beginnen. Maar vooralsnog nog even met z'n tweeen ontbijten. We houden je op de hoogte!

Da sind wir wieder!

Een kort bericht. Na een serie geslaagde afscheidsceremonies in Pokhara en Kathmandu zijn we veilig en wel terug op Nederlandse bodem. Alwaar we meteen enorm werden ingeburgerd door een overdaad aan oranje. Erg leuk dat jullie zo’n groot feest voor ons hebben geregeld.

We zijn voorlopig bereikbaar op Dorieke’s oude nummer: 06-41468335. Sms je naam mee; we hebben niet alle nummers meer opgeslagen.

En wij zijn voorlopig trotse inwoners van Gouda. Daarom nogmaals het verzoek:

WOONRUIMTE IN UTRECHT TE HUUR GEVRAAGD

Bij voorkeur +80m2, +2 slaapkamers, handig voor ons met baby, vanaf juni en liefst minimaal een jaar contract, iets van een buiten (tuintje, terras, balkon), leuke buurt (liefst ten oosten van het Centraal Station maar elders kan ook), niet te ver van het centrum, bij voorkeur bestaande bouw en geen flat of Vinex-wijk, maandhuur in overleg maar minder dan EUR 1.000,- moet toch lukken. Veel voorkeuren, maar wie niet waagt…

Ken je iemand die z’n huis wil verhuren of aan het verkopen is maar even van de markt wil houden? Wellicht kan dit een ideale oplossing zijn.

Overige zaken

Inburgeren kostte ons ongeveer 2 minuten.

Het International Airport Hotel in Dubai draagt bij aan een soepele overgang tussen twee culturen.

De nooduitgang is een goede plek in het vliegtuig.

24 uur per dag stroom rocks big time!

Houd contact! Dat zullen wij ook doen!

Aftellen

Zoals gelegenheidsfilosoof en vreemdganger Xander de Buisonjé ooit zong: “Dichtbij komt het afscheid…” (en daarna nog veel meer diepzinnig rijm). Het aftellen is begonnen; nog welgeteld 7 dagen voor we dit mooie land gaan verlaten. Gemengde gevoelens en blablabla. Voor alle fans, vrienden en familie die ons welkom (terug) willen heten: we landen zondag 29 april om 13.30u op Schiphol (vluchtnummer EK 147). Check www.schiphol.nl voor actuele aankomsttijden.

Maar we hebben natuurlijk niet stilgezeten. Dorieke wel iets meer dan normaal, maar ze draagt dan ook wat extra bagage mee (= Bernhard). Deze keer verhalen we over zakenreizen naar je eigen land, vrijwilligersconferenties en onze korte, doch heftige trip naar India.

Van hoog naar laag

Karel had het genoegen om al even poolshoogte te nemen in Nederland voor we echt terugverhuizen. En dat deed hij niet alleen! Na de goedkeuring van hun visa is Karel met Nepalese collega’s naar ons vlakke land afgereisd om te kijken hoe je zonder bergen leeft. En om geld te regelen voor waterkracht. Om alle PVV-stemmers gerust te stellen: ze zijn ook weer weggegaan. De berichtgeving deed vermoeden dat Europa in een diepe crisis zat met alle economische hel en verdoemenis van dien. Dat bleek gelukkig reuze mee te vallen: er is 24 uur per dag stroom, de wegen zijn fantastisch, de meeste mensen hebben werk en er blijft meer eten over dan wordt gegeten. Ook went het heel erg snel om weer terug te zijn. Nu hebben we natuurlijk ook geen 30 jaar in een berghut geleefd (zonder internet), maar toch. Home is where the heart is, zegt men wel eens, en Karel begrijpt nu dat dat dus weinig met landgrenzen heeft te maken. Er zit evenveel schoonheid in een nevelig polderlandschap als in heldere bergtoppen.

De reis kunnen we als succesvol bestempelen. De afspraken met mogelijke financiers – die uit diverse windstreken naar Den Haag waren gekomen om ons verhaal over waterkracht aan te horen – verliepen goed en we gaan vervolgstappen zetten. Daarnaast was er ook nog tijd om op banenjacht te gaan, wat erg goed lijkt te komen. Verder eindigde een stapavond met oude vrienden via diverse Amsterdamse kroegen in de illustere gaybar The Exit (naam gebaseerd op het spirituele standpunt dat elke uitgang ook een ingang is); een passende, traditioneel freaky afronding. Voor vragen hieromtrent kunt u zich tot Rakish G. wenden.

Wat ook erg leuk bleek is om je eigen land door de ogen van een vreemdeling te bekijken. Wat viel Nepalezen allemaal op:

- Mayonaise is niet vegetarisch;

- Geldwisselaars in Nederland bieden absurd slechte tarieven;

- De OV-chipkaart is niet tourist-friendly;

- Er is een duidelijke scheiding tussen voet- en fietspad (en er is überhaupt een voet- en fietspad);

- Lichtjes op Scheveningen zijn moooooi;

- Ook in Nederland kan je elke dag Indiaas eten;

- Als je je telefoon laat liggen op een perron van Station Utrecht Centraal kan je deze de volgende dag gewoon bij Gevonden Voorwerpen ophalen (echt waar).

Geheel vrijwillig

Eind maart was het ook weer hoog tijd voor het jaarlijkse vrijwilligersevenement van VSO: de Annual Volunteer Conference (“AVC”)! Omdat het traditie is om de AVC in een zo moeilijk bereikbare locatie als mogelijk te houden, was het deze keer in Tansen. “Tansen?” denkt u. Jazeker, Tansen. Bekend om haar pittoreske huisjes en de stof waarvan ze topis maken (die gekke hoedjes die Nepalese mannen dragen). Na lange reizen kwamen de vrijwilligers uit alle windstreken uiteindelijk heelhuids aan en konden de presentaties beginnen over inclusion, gender, participatory approach, grassroot level, sustainability, people management en nog veel meer buzzwords. Er was gelukkig ook nog tijd voor vermaak met quizes, hoelahoepen en de fameuze Tikka Tikka Roadshow. Daarbij voor ons een mooie gelegenheid om ons avontuur met VSO af te sluiten en afscheid te nemen van alle andere vrijwilligers. Hoewel levenspaden snel weer kruisen in deze kleine wereld, zeker digitaal.

Indiaantje spelen

We konden het toch niet laten om even een kijkje te nemen over de grens. Nu we hier toch zijn. India schijnt namelijk ook aardig wat leuks te bieden te hebben. Dus op naar de grootste democratie van de wereld! Maar, omdat we weinig tijd hadden en Bernhard nou eenmaal in stijl moet reizen, hebben we het wel en Americain gedaan; in 10 dagen zo veel mogelijk zien en van tempel naar tempel getransporteerd worden in een privé-auto met chauffeur en airco. Het begon al goed tijdens de vlucht naar Delhi waar ze alleen Tiger pils schonken en geen water (Gijs: JetConnect). Eenmaal in Delhi werden we netjes opgewacht door onze driver Jaspal – een heuse Sikh van 1.20m met tulband en baard. Rock on! Eerste observatie: India heeft goede wegen. Wel met kamelen, maar toch. Op naar Jaipur! Na 4 uur rijden bereikten we het Amer Fort in de provincie Rajasthan. Rajputs, Mogols, Maharaja’s… allemaal klinkende namen van weleer die verantwoordelijk zijn voor de prachtige forten, kastelen, paleizen, uitkijktorens en nog veel meer historische bouwwerken. Jaipur is gaaf. We hadden een homestay geboekt wat echt heel erg goed was (check hier). Volgende ochtend hard rondkijken en toen op naar onze volgende bestemming: Agra. Weer 4 uur geairconditioned scheuren over Indiase snelwegen en toen ruim op tijd om de zonsondergang te kunnen aanschouwen bij India’s populairste attractie: de Taj Mahal. En we waren daar niet alleen. Het leek of alle 1,3 miljard Indiërs tegelijkertijd naar Agra waren gekomen. Plus wat toeristen. Gelukkig is er een duidelijke scheiding tussen toeristen en Indiërs: als buitenlandse toerist betaal je 30x zo veel voor een kaartje, maar dan hoef je nergens in de rij te staan. Een goede deal. Taj Mahal is wel echt een vet gebouw met prachtig optisch bedrog. De volgende ochtend nog een tour langs wat andere bezienswaardigheden en toen weer terug naar Delhi in 4 uur. Daar hadden we een korte nacht aangezien onze vlucht naar de Andamanen om 5.30u vertrok. Maar de zee kwam steeds dichterbij! Waar liggen de Andamanen? Klik hier!

Na vliegen, wachten, vliegen, aankomen in Port Blair, opgehaald worden door Dive India en wachten op de ferry, waren we om 2 uur ’s middags toch echt op weg op een schip op zee tussen de tropische eilanden naar onze volgende bestemming: Havelock eiland. Daar werden we wederom opgewacht door Dive India mensen die ons naar de plek brachten waar we 5 dagen enorm gingen chillen: Vinnie’s Tropical Beach Cabanas. Dat is ook echt zo gaaf als het klinkt. Een relaxte tentbungalow met hangmat tussen de palmbomen op 20 meter van het strand. Chillen! Verse vis, fruitsap, duiken, snorkelen, zwemmen, zonnen, lezen, scootertje huren… life is good. Karel is een paar keer gaan duiken – Dorieke mocht helaas niet omdat Bernhard zijn PADI nog niet heeft. Het is wel goed zoeken naar mooi koraal, aangezien het gros is gebleekt door een plotselinge temperatuurstijging van het zeewater in 2010. Maar gelukkig weet men de mooie plekken wel te vinden en komt het koraal langzaam weer terug. Wel heel veel leuke visjes. En schildpadden.

Het vreemdste moment tijdens de vakantie kwam tijdens een luie middag in het Full Moon Café van Vinnie’s toen de grond plots hevig begon te schudden. Aardbeving. Paar mensen keken op maar iedereen onderging het vrij gelaten. Tot Vinnie zelf kwam vertellen dat er een tsunami alert was afgegeven voor de regio. Toen ging bij een paar Russen wel de paniek werken (“Ven is wave heerr??”). Gelukkig werd het alert na een uur weer opgeheven voor Havelock, maar toch even spannend. Beving ongeveer zelfde grootte als in 2004 en zelfde locatie. De Andamanen liggen ook dichter bij Indonesië dan we dachten (eerste stop voor een eventuele golf). Gelukkig ligt Havelock achter een rits eilanden die als buffer optreden en was het uiteindelijke effect een stijging van de zeespiegel met 40cm wat iedereen gelaten met een biertje aanschouwde.

Na de Andamanen weer terug naar Kathmandu waar Karel zijn werk afsloot en inmiddels zijn we weer in Pokhara om in te pakken, Dorieke’s werk af te ronden en afscheid te nemen van alle vrienden en bekenden.

Wat nu in Nederland?

Dat brengt ons bij het hier en nu. Karel heeft dus werk gevonden bij een enorm duurzame bank in Zeist. We komen dus niet helemaal met lege handen terug, maar we hebben nog steeds geen huis en inboedel. Wat op zich wel handig zou zijn met een baby op komst. We willen ons in Utrecht-stad gaan vestigen. Het verzoek is dus:

WOONRUIMTE IN UTRECHT TE HUUR GEVRAAGD

Bij voorkeur +80m2, +2 slaapkamers, handig voor ons met baby, vanaf mei/juni en minimaal een half jaar contract, iets van een buiten (tuintje, terras, balkon), liefst ten oosten van het Centraal Station en niet te ver van het centrum, bij voorkeur bestaande bouw en geen flat of Vinex-wijk, maandhuur in overleg maar minder dan EUR 1.000,- moet toch lukken. Veel voorkeuren, maar wie niet waagt…

Ken je iemand die z’n huis wil verhuren of aan het verkopen is maar even van de markt wil houden? Wellicht kan dit een ideale oplossing zijn.

Overige zaken

Afscheidsfeestjes zijn in volle gang en wij kijken uit naar alle sjaaltjes.

Bernhard is met z’n uitbouw begonnen.

Dorieke kan met een gerust hart terug naar Nederland want de lopende zaken op het werk zijn stil gaan staan.

De Lama’s in Nepal kan zo maar een groot succes worden.

Weggaan levert tegenstrijdige gevoelens op.

Nepal verlaten met een tas vol duikspullen voelt toch vreemd.

We kijken er eigenlijk best naar uit om weer terug te gaan. Nederland is toch het op drie na gelukkigste land ter wereld, als we de Verenigde Naties moeten geloven. Waarom wordt iedereen dan toch zo gestrest als de trein 5 minuten te laat is? Wij zijn erg benieuwd hoe lang we kunnen blijven relativeren als we weer terug zijn. Hopelijk zien we jullie de 29^ste, zo niet dan daarna. Hou vol en tot snel!

BREAKING NEWS

We komen binnenkort terug naar Nederland. Niet omdat we het niet meer leuk vinden hier. Niet omdat we wegens aanhoudende kritiek op het Nepalese energiebeleid worden verbannen. Niet omdat je hier geen borrelnootjes kan kopen. Dat allemaal niet… Wat dan wel?

Dorieke is zwanger!

Of nog beter: we zijn zwanger (Karel groeit gewoon mee). Jawel, we gaan ons voortplanten! Dat kon ook niet lang op zich laten wachten met 14 uur stroomuitval per dag, want wat moet je anders. Onverwacht, maar meer dan welkom. En alle testen wijzen er tot nu toe op dat ons kind in uitvoering gezond is. Moeder in wording maakt het goed, vader in wording maakt zich zorgen voor twee. Allemaal zoals het hoort dus. Boven alles voelen we ons gelukkig. Het heeft wel grote impact op ons verblijf hier, want het betekent dus dat we eerder terugkomen dan verwacht. Dit komt mede door het strenge zwangerschapsbeleid van VSO, maar we hebben ook vrij snel besloten om in Nederland te willen bevallen. Minder exotisch voor het paspoort, wel betere gezondheidszorg. En daarna teruggaan naar Nepal is eigenlijk geen realistische optie, dus dat doen we ook niet.

Als werknaam is Bernhard gekozen. “Het” voor een ongeboren kind vinden we niet klinken, en aangezien hij (wat ook een zij kan zijn) waarschijnlijk is verwekt tijdens het neushoorn spotten in de jungles van Zuid-Nepal is Bernhard een passende werknaam. Onze wijlen Prins had er namelijk ook een handje van om tijdens safari’s zichzelf voort te planten (al dan niet buitenechtelijk).

Prenatale zorg is overigens tot nu toe prima geregeld en de testen an sich zijn vergelijkbaar met die in Nederland. Het is vooral alles er om heen het wat anders maakt. Hypermoderne echo-apparaten in een achterkamertje van een open apotheek aan de kant van de weg, de hele kliniek die meekijkt op je echo, 50 zwangere vrouwen die hoestend en kotsend bij je in de rij staan tot het hoofd van gynaecologie je naar zijn privékliniek brengt, omdat je blank bent… het zijn wat voorbeelden. We hebben inmiddels een erg fijne kliniek en verloskundige in Kathmandu gevonden, die er van overtuigd is dat we de langste baby op aarde gaan krijgen. Ook zijn er tal van zwangerschapsyogaklasjes en ongetwijfeld een biodynamische haptonoom, maar daar hebben we ons nog niet aan gewaagd.

Dat gaat dus allemaal goed, maar wanneer komen we terug en wanneer zijn we hopelijk een gezin? Welnu. We hebben afgesproken voor eind april terug te gaan naar Nederland. Kunnen we tenminste Koninginnedag nog lekker meepakken. Dorieke is half juli uitgerekend. Precieze datum volgt als ze geworpen heeft.

Levensvragen

Het is opmerkelijk hoe snel het brein zich aanpast aan nieuwe situaties, zelfs op filosofisch niveau. In de periode pré-Bernhard hielden we ons vooral bezig met het volgende:

- Hoe motiveer ik mijn collega’s?

- Wanneer heeft Nepal een grondwet?

- Wat betekent deze feestdag?

- Waar vind ik geld voor waterkracht?

- Welke trekking gaan we volgende Dashain doen?

- Wanneer is er vandaag stroom?

De Bernhard-in-uitvoering periode waarin we nu leven confronteert ons met de volgende vragen:

- Hoe stoom ik mijn organisatie in 2 maanden klaar om zelfstandig verder te gaan?

- Hoe zorg ik voor follow-up nu er geen opvolger komt?

- Vind ik geld voor waterkracht?

- Is een Nepalese echo hetzelfde als in Nederland?

- Is yakkaas van gepasteuriseerde melk gemaakt?

- Hoe regel je kraamzorg in Nederland als je nog niet weet waar je gaat wonen?

- Hoe bepaal je waar je gaat wonen als je nog niet weet waar je gaat werken?

- Hoe vind je werk in Nederland als je in Nepal woont?

- Naar welk adres laat je al die gratis babypaketten sturen?

- Wat voor zorgverzekering kun je het beste afsluiten?

- Wordt het een mooie lente en zomer in Nederland?

- Hoe zal het zijn om weer in een auto op een normale weg aan de rechterkant te rijden?

- Hoe zal het zijn om te fietsen in een land zonder bergen?

We berusten allebei gelukkig erg in de situatie. We regelen wat we kunnen en tot dusverre lijkt alles goed te komen. Te veel zorgen maken is ook niet goed voor het kind. Nog iets geleerd van dit land: stressvrij leven. Enigszins dan. Meedenken over bovenstaande vragen wordt op prijs gesteld!

KeDang KeDang

En omdat Karel zich nog niet genoeg zorgen maakte greep Dorieke – zwanger en wel – de mogelijkheid voor een workshop in ruraal Nepal met beide handen aan. Dang: een afgelegen, moeilijk te bereiken en erg ruraal gebied in Nepal. Vanuit Kathmandu 1 uur vliegen naar Nepalgunj en dan nog 5 uur met een jeep naar Ghorai, de hoofdstad van het district. 50% van de mensen in Dang zijn ongeletterd en spreken geen Nepali. Alleen de lokale Tharu taal. Niet te verstaan. Zelfs niet voor echte Nepali’s.

Het district bestaat voornamelijk uit kleine dorpen waarvan de bevolking voor 75% uit vrouwen bestaat, die zich met name bezig houden met landbouw en veeteelt. Het gebied is geen demografische anomalie; veel van de locale mannen werken in het buitenland. Dat betekent dat de vrouwen nog meer moeten doen. Koken, kinderen naar school krijgen, naar de markt, dieren voederen, kinderen voederen, land bewerken en wassen. En dan moet er ook nog geld verdiend worden. Dus starten de vrouwen spaar- en kredietgroepen. U weet wel, van Maxima. De groepen komen samen en zijn in hun enthousiasme niet geremd door gebrek aan kennis. (Dat klinkt lullig, maar zo is het niet bedoeld. Het is erg inspirerend om te zien hoe inventief “de armen” zijn om hun situatie te verbeteren.) Hoe maak je een agenda? Hoe verspreid je die? Hoe zorg je dat alle deelnemers zich gehoord voelen? Hoe maak je een groepsbeslissing? Hoe los je conflicten op? Hoe mobiliseer je andere groepsleden dat er ook echt actie wordt ondernomen? Hoe kom je hierop terug de volgende meeting? Basaal maar cruciaal.

Dus daarom ging Dorieke naar Dang, samen met VSO collega Tiffany en drie jonge Nepalese meiden (eerder participanten aan het young female leadership program waar we hier over schreven). Om met 18 vrouwen twee dagen lang te werken. En het was hard werken. Superleuk. Superinteressant. Superuitdagend. En het vroeg om veel creativiteit en flexibiliteit. Precies zoals verwacht van werken met VSO. Ruraal, uitdagend en erg bevredigend. Eindelijk!

Zwangerschapsverlof

Volgens de Nepalezen is de primaire levenstaak van de vrouw kinderen krijgen. Groot was dan ook de opluchting en blijdschap toen bleek dat Dorieke zich eindelijk als een ‘echte vrouw’ ging gedragen en zwanger was. De boodschap werd goed ontvangen gevolgd door heel veel adviezen. Die er samen eigenlijk op neer kwamen dat Dorieke niet meer het huis uit mag en alleen maar op de bank moet zitten en vooral geen stress mag ervaren. Het laatste advies is ter harte genomen. Niet erg moeilijk in Nepal.

Dat de zwangerschap ook gevolgen had voor de verblijfsduur drong pas later tot de meeste door. Dat was wel even slikken. Maar toen was er wel al snel een nieuwe planning met daarin het afronden van een aantal activiteiten die al een half jaar bijna afgerond waren maar steeds uitgesteld werden. Zit je al een half jaar te wachten op die laatste workshops voor het strategisch plan, monitoring en evaluatie processen en communicatiestrategie, bedenken ze in januari dat alles in februari moet gebeuren. En zo geschiedde. Althans bijna alles. Nu nog twee maanden voor follow up en ondersteuning bij de uitvoering. Het lijkt erop dat Dorieke in de laatste 3 maanden voor elkaar gaat krijgen waar eigenlijk een jaar voor stond. En dan maar hopen dat ze het blijven doen nadat we weg zijn...

Karel komt naar u toe deze lente

In voorbereiding op onze grote oversteek eind april komt Karel al eerder poolshoogte nemen in Nederland. Het is vooral een heuse zakenreis; wellicht komt de financiering voor de waterkrachtcentrale uit Nederland. En die gesprekken zijn inmiddels zo vergevorderd dat Karel met een aantal Nepalese collega’s op bezoek komt. Karel komt twee weken, zodat er wellicht ook nog wat tijd is om met mensen te spelen (en kraamzorg te regelen).

Data verblijf: 11-23 maart. Boekingen vanaf nu welkom.

Duitse krokodillen in Nepal

Het heeft nogal wat voeten in de aarde om een Nepalees naar Nederland te krijgen. Karel heeft de visumaanvragen voor zijn collega’s op zich genomen. Nederland heeft in Nepal alleen een consulaat en de visumuitgifte is uitbesteed aan de Duitse ambassade… Jawel, Zie Zjermans. Er zijn weinig dingen erger dan een Nepalese bureaucraat die werkt volgens Duitse regelgeving. Paarse krokodil in het kwadraat. Natuurlijk snap ik dat we ons prachtige Schengen-gebied moeten beschermen tegen al die economische vluchtelingen uit Nepal die kwaad willen doen en onze banen in de haven en op het platteland inpikken. En Karel heeft echt geleerd veel, véél geduldiger te zijn in Nepal. De volgende dialoog – na een serie soortgelijke dialogen - kan dan ook niets anders zijn dan een test van de goden om Karel’s toegang tot hemel, nirwana, walhalla en andere fijne plekken zeker te stellen.

Karel: “Dit is het originele uitreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel voor dit bedrijf. Deze stukken bewijzen dat deze drie mensen die een visum aanvragen daar werken.”

(Red.: dit om aan te tonen dat men werk heeft, reden heeft om terug te keren naar Nepal en een inkomen om verblijf in Schengen gebied te betalen. Logisch.)

Nepali Zjerman: “Ok, dat is prima. Ik moet een kopie van dat uitreksel bij iedere aanvraag doen, en ik zie hier maar één kopie.”

Karel (starend naar een kopieerapparaat één meter achter Nepali Zjerman): “Ok… maar u ziet hier het origineel, wat op zich al voldoende moet zijn, maar goed... Kunt u daarvan dan twee extra kopietjes maken op het kopieerapparaat achter u?”

Nepali Zjerman: “Nee meneer, dat kan ik helaas niet doen. Als we dat voor iedereen zouden moeten gaan doen…”

Karel: “Maar u geeft toe dat u alle informatie heeft om deze visumaanvragen in behandeling te nemen en dat dit bewijst dat deze mensen bij dit bedrijf werken?”

Nepali Zjerman: “Ja.”

Karel: “Wat is dan het probleem?”

Nepali Zjerman: “Ik heb twee kopietjes nodig.”

[stilte waarin onbegrip, woede en pure haat Karel’s gemoedstoestand domineren]

Karel: “Dus u wilt dat ik nu naar buiten ga en daar kopietjes maak? En dan kan ik ze meteen bij u inleveren en zijn we klaar?”

Nepali Zjerman: “Ja, maar de ambassade sluit zo, dus dan moet u morgen terugkomen.”

[stilte waarin het woord Nazi tot het uiterste puntje van Karel’s tong kruipt]

Karel: “Dank u wel voor de flexibiliteit.”

Het eindigt goed. Uiteindelijk zijn de visa geregeld, zijn er geen slachtoffers gevallen en heeft Karel geen bypass nodig gehad. Karel kijkt enorm uit naar de terugkeer naar de Nederlandse bureaucratie.

Visite, visite

Natuurlijk ontbraken ook deze periode de vrouwen niet in Chateau Mo:Mo. Moeder Looije besloot met haar zus voor het eerst in …. jaar zonder man op pad te gaan. Sasu is het Nepalese woord voor schoonmoeder, maar ook voor schoontante. Dus Karel had volgens Nepalezen twee schoonmoeders op bezoek. De droom van iedere man. Ze hebben twee weken intens gereisd naar jungles, koningssteden en bergen (op afstand). Hoogtepunt was wel onze gezamenlijke trip naar de homestay in Rivan bij de familie van Tulsi, waarover we in een eerder bericht al vertelden. Een dagje slapen in ruraal Nepal in het bed van opa Tulsi (zijn gebit lag nog onder het kussen). We weten niet waar opa zelf sliep, al keek de huisbuffel wel wat bedenkelijk de volgende dag. De dames konden in Kathmandu bijkomen bij Tings, wat toch echt een heel relaxed guesthouse blijft.

Na de schoonmoeders kwam Astrid en die is er op het moment van schrijven nog steeds. Hoogseizoen piekte in Chateau Mo:Mo tijdens de triatlon bij (en in) een nabijgelegen meer. Veel vrienden deden mee en sliepen bij ons. Dorieke kon natuurlijk niet als zwangere vrouw, en Karel deed dan uit solidariteit ook maar niet mee. Wel mooie plaatjes geschoten. En daarna a night on the town in Lakeside met White Russians en tafelvoetbal (bij gebrek aan bowling).

Wittebroodsweek

We hebben ook onze eerste Nepalese bruiloft mogen meemaken! Nu zijn wij ervaringsdeskundigen op het gebied van snel trouwen (kwartiertje Voorschoten op een druilerige maar dinsdagmorgen, jawel!), maar dit huwelijksverhaal was zelfs voor ons wat rap. MT heeft ons 4 weken geleden begeleidt op onze homestay in Rivan met de schoonmoeders (zoals hierboven kort beschreven). Toen de dames hem uithoorden over de liefde zei hij voorlopig nog zijn vrijheid te willen behouden en dus geen vriendinnetje had. Drie weken later ontmoette hij een meisje (Sushila), was het liefde op het eerste gezicht en besloten ze te gaan trouwen. Wat weer een week later geschiedde. Wel een love marriage, maar toch nog steeds wat anders dan wij gewend zijn. Wij mee met twee bussen vol bruiloftgasten. Een Nepali bruiloft in vogelvlucht.

Feest in dorp van bruid en bruidegom, apart. Volgende dag gaan de mannen van de bruidegom kant (brak) en masse naar het dorp van de bruid, met een band op het dak van de bus (wij waren deel van deze groep). In het dorp van de bruid wacht haar familie (brak) de gasten op en volgen er veel zegeningen. De band neemt plaats op een plastic zeil en maakt veel herrie. Bruid en bruidegom beginnen de ceremonie die gedoe met vuur, ringen, kleurenpoeder, eten, water en rijst gooien, voeten wassen, omkleden en religieus gebrabbel inhoudt. Dat duurt drie uur, dus de rest van de gasten gaan ondertussen in de rij staan voor eten. Veel eten. Lekker eten ook. Vervolgens wordt er weer eens bij het bruidspaar gekeken hoe de zaken er voor staan. Nadat de ceremonie is voltooid begint ons favoriete onderdeel: de schoenenscene. De familie van de bruid heeft ergens in huis een schoen van de bruidegom verstopt. De familie van de bruidegom moet deze vinden en dan “terugkopen”. Over de prijs moet dan worden onderhandeld. Dat is een leuk spel om te zien (“50.000!” “Nee, 250! Karel, wat vind jij?” “Nieuwe schoenen?”). Nadat er een prijs overeen is gekomen begint de bruid te gillen als een wild speenvarken en schreeuwt dat ze niet weg wil bij haar moeder. Ze wordt vervolgens op de rug genomen van de broer van de bruidegom en naar de bruidsauto gesleurd. Dan rijden ze samen weg en leven ze nog lang en gelukkig. Het was bijzonder om mee te maken, zeker in vergelijking met Voorschoten.

Overige zaken

Ziggy Rescue Dog rocks.

Spandy Andy ook, kijk hier maar.

Karel heeft “Help ik heb mijn vrouw zwanger gemaakt” al gelezen.

Tot zover! Nog maar twee maanden in Nepal!! Tijd vliegt. Jullie reacties blijven meer dan welkom, maken ons blij en dat is weer goed voor ons kind i.u.. Wij horen graag!

Fijne dagen

Gelukkig Nieuwjaar! In Nepal is het gelukkig niet de gewoonte om gezoend te worden door die leuke collega met snor van de afdeling debiteurenbeheer. Snorren, dat is hier wel een gewoonte. Maar dat terzijde. Oktober en november zijn de festivalmaanden van Nepal, maar in december was het Westen dan toch aan de beurt met Kerst, Dorieke’s verjaardag en Nieuwjaar. En ja, als Westerling in Nepal pak je dan het beste van twee werelden mee. Daarom deze keer vooral veel over de feestdagen.

Een teef

Het is hoogseizoen in Chateau Mo:Mo. Steeds meer vrienden vinden hun weg naar ons in Nepal. Opvallend genoeg zijn dit vrijwel alleen maar vrouwen. Er wordt onderzocht of dit verband houdt met het woest aantrekkelijke karakter van bebaarde mannen. Voor feitelijke onderbouwing van deze thesis, zie Chuck Norris. Hoe dan ook, eerst kwam Naomi avontuur brengen en een koffer vol goodies. Na een enorm inspannende meerdaagse trekking op ons dakterras besloot zij toch maar eens de natuur in te gaan voor een wandeling naar de World Peace Pagoda. Toen werd ze gebeten door een teef. Een hond, wel te verstaan. Niet ernstig, maar wel risico op hondsdolheid. En dat kan een vrij vervelende uitwerking hebben: de dood. Wat te doen? Alle boekjes en folders zijn hier vrij duidelijk in: antirabiës shots halen. En antiserum als je niet bent ingeënt voor vertrek. And guess what… Maar waar haal je dat? Gelukkig gaat Karel regelmatig een drankje doen met een arts (off duty) die bij één van goede privéklinieken van Kathmandu werkt. Hoog tijd om uit te vinden hoe hij on duty is dus. Hij wist ons te vertellen dat antirabiës shots wijd verkrijgbaar zijn, maar antiserum slechts op twee plekken in Nepal: beiden in Kathmandu. Dus nadat we in Pokhara bij een locale kliniek Naomi vol lieten spuiten met het ene goedje, zijn we de volgende dag maar naar Kathmandu gevlogen om antiserum te halen. Met dank aan mevrouw Schager en haar aantrekkingskracht op teven hebben we nu een beter beeld van de gezondheidszorg in Nepal. Verder was het erg ontspannen en gezellig met haar, overigens. Advies 1: mijd honden. Advies 2: laat je inenten.

Plaatjes en praatjes

Naomi werd afgelost door Yvette, die naar Nepal kwam om mooie plaatjes te schieten en daarbij lekker vakantie te houden. En ook zij kwam niet met lege handen. We konden de Feestdagen met een gerust hart ingaan: kunstkerstboom, waxinelichtjes, kerstservetten, kerstkleed, rookworst, kaas, borrelnoten, borrelnoten, kerstballen (met borrelnoten), kerstkoekjes… Chateau Mo:Mo was er klaar voor! Yvette’s en Naomi’s koffers hadden na levering ook weer lekker veel ruimte voor souvenirs, dus iedereen blij. Naast plezier was deze trip ook werk voor Yvette. Als ambassadeur van Stichting Stop Kindermisbruik gingen we op bezoek bij een opvanghuis voor meisjes die verhandeld zijn en als prostituee in India moesten werken. Degenen van Nepalese afkomst worden geholpen terug te keren naar Nepal en daar hun leven weer op te bouwen. Yvette had allemaal armbandjes verzameld om uit te delen aan de meiden en daar werden foto’s van gemaakt. Bijzonder om die meiden te zien en een beetje met ze te kletsen. Zulke jonge, mooie, lieve en vrolijke meiden, ondanks hun vreselijke geschiedenis. Deze organisatie doet goed werk!

Haar volgende ‘fotoklus’ was voor de organisaties van Dorieke. Een dag op de motor op stap met de heren van CSG en Yvette kon alle projecten langs om daar mooie foto’s van te maken: het landbouwproject van een vrouwengroep in Bhalam; het naaiatelier in Pokhara; de Care Village in wording; de gevangenis (we mochten helaas niet naar binnen) en een bezoek aan het afvalsortering bedrijf dat is opgezet door een voormalig straatkind en drugsgebruiker die door CSG uit de goot gehaald. Hij geeft straatkinderen hiermee een veilige manier van geld verdienen. Het is wel een beetje dubbel. De meeste straatkinderen kopen met dit net verdiende geld weer drugs. Aan de andere kant praten hij en zijn collega’s veel met de kids en proberen hen van de drugs af en naar school te krijgen. Of naar een van de vele opvanghuizen die Pokhara rijk is. Hij laat zien dat het anders kan en is een rolmodel voor ze, laat zien dat het mogelijk is om uit hun huidige levensstijl te ontsnappen. Maar dat is niet makkelijk. Daar is wilskracht en goede coaching voor nodig. Fotogeniek was het zeker, gezien de 1.500 foto’s die Yvette in die 1,5 dag heeft gemaakt. Binnenkort online via de website van CSG!

Fijne dagen

Kerst bestaat ook hier vooral commercieel, met supermarkten die zelfs kunstbomen verkopen. Maar een Nepalees met een Kerstmuts ziet er gewoon raar uit. Als een soort geïnverteerde Smurf. Dat mocht onze pret natuurlijk niet drukken. Ja, we hebben ook hier een Kerstboom kunnen optuigen, met dank aan Yvette. Ja, we hebben Kerstavond en de twee volgende Kerstdagen met vrienden doorgebracht (familie was er deze keer niet). Ja, we hebben daarbij ook veel gegeten en gedronken. Ja, we hebben Last Christmas tot vervelens toe gedraaid (frequentie zelf in te vullen). Toch is het heel leuk om te zien hoe klein en gezellig de wereld is als je Band Aid kan downloaden, aardappelpuree en appelmoes zelf kan maken, kaarsen aan kan steken en 8 verschillende nationaliteiten met 3 verschillende religies kan samenbrengen op Eerste Kerstdag in Nepal. We hebben zelfs gezongen (ja, ook Last Christmas). Een soort saamhorigheidsgevoel. Dat zouden ze in de kerk ook eens moeten doen!

Feestgedruis

We hadden ook nog wat VSO-vrienden uit andere delen van Nepal op bezoek tijdens de feestdagen: Tiffany en Lula (ja, weer twee vrouwen). Zij kwamen uiteraard speciaal om Dorieke haar verjaardag te vieren. Dat is tenslotte veel meer een feest dan Kerst… En ook dit jaar was het weer een spektakel! Ontbijt op het dakterras in de zon met taart en cadeautjes (dank allemaal!), bootje varen en een heuvel (in Nederland: berg) beklimmen, bovenop de heuvel eten en van een prachtige zonsondergang over de Himalaya genieten, om vervolgens in het donker helemaal terug te moeten lopen aangezien er geen taxi’s of bussen meer de berg afreden. Thuis nog meer taart, thee en film. Een hele leuke dag!

De straten op

Oud en Nieuw ging hand in hand met het befaamde Pokhara Street Festival dat van 28 december tot 2 januari op Lakeside werd gehouden. Naast tien verdwaalde toeristen komt heel Kathmandu, Zuid-Nepal en Noord-India daar naar toe om zo dicht mogelijk tegen elkaar aan te gaan staan. Ze schatten het aantal bezoekers op 600.000 dit jaar. Degenen die Lakeside kennen weten dat dat heel druk is. Voor diegenen die Lakeside niet kennen: dat is heel druk. Winkels stalden hun nep North Face jassen en tassen nu eens uit op straat voor nog hogere prijzen en bordjes “SALE” erboven. Restaurants sleepten frituurpannen naar buiten om dat wat normaal op het menu staat nu als “STREET FOOD” te kunnen verkopen. Inheemse volkeren gingen in traditionele kleding nu eens niet op straat protesteren maar dansen, waarmee ze nog steeds al het verkeer tegenhielden. Er was ook een heus festivalterrein met kermisattracties (Niet. Doen.) en een podium waar Nepalese bands zich van hun beste kant lieten zien. En dus heel veel mensen. Met snorren (“Raamro muglai!” = “Mooie snor!”). Kortom, een soort verlengde Koninginnedag. Nadat we ons een weg hadden geduwd door de mensenmassa konden we met neugen man sterk in Olive Café van ons eerste echte meer-gangendiner in Nepal genieten, mèt spruitjes! Om 12 uur knalde er een rotje en was 2012 officieel begonnen in Pokhara. De avond kende nog wat hoelahoepen, dansen en een beschaafde bedtijd van 2 uur.

Spetterend slotfestijn

Omdat we het fenomeen Kerst, verjaardag en oud en nieuw met Dorieke’s collega’s wilden delen – en we het na een jaar ook wel tijd vonden hen bij ons thuis uit te nodigen – was er op 3 januari een heus Nepalees feestje in Chateau Mo:Mo. 15.45u kwam men binnen. 17.00u waren de snacks, drank, thee en taart op en was iedereen weer weg. Lekker efficiënt. Daarin dan weer wel.

Staken

Nepalezen voelen bij onze feestmaand natuurlijk wel lichte jaloezie: “Waarom hebben zij wel een festival en wij niet, waardoor we toch naar het werk moeten?” Om deze reden, en omdat de powercuts weer heviger worden, olie- en gasimport met 50% is afgenomen omdat de staat het niet meer kan betalen, er nog steeds geen grondwet is, en … en … gaat men klagen. In Nepal is de populairste manier van klagen nog steeds de bandha: de staking. De bandha kenmerkt zich doordat een kleine groep die zich om wat voor specifieke reden dan ook achtergesteld voelt, haar belangen kenbaar maakt door het hele land of delen ervan plat te liggen. Naleving hiervan gebeurt veelal door groepen laagopgeleide jongeren die onder invloed van drank en andere drugs banden in de fik steken, stenen gooien, mensen met stokken slaan en auto’s vernielen. Het effect hiervan is dat het dagelijks leven van mensen – waarvan 99% het niets interesseert waar de bandha voor staat – tot een halt komt, winkels sluiten, straten dicht zijn en de al oh zo denderende economie nog een klap krijgt. Zo zijn er al weer enkele bandhas geweest. Één zorgde ervoor dat Naomi bijna haar vliegtuig miste. Het is wel heel surreëel om over een straat waar een bandha nageleefd wordt te lopen als Westerling. Je wordt namelijk compleet genegeerd. Je loopt langs brandende banden, een stenengooiende jongere met een oud-USSR vlag om zijn hoofd, een agent die achter eenzelfde jongere aanzit met een knuppel… soepel wordt er om je heen gewerkt. 3D televisie bestaat hier dus ook al. De vraag blijft waarom mensen blijven volharden in de bandhas. Een staking zou een brede achterban moeten hebben. Kees Nepalees staat niet achter wat voor bandha dan ook: die wil gewoon zijn winkel open kunnen doen, taxi rijden of naar zijn werk gaan met de bus. Typerend was het doel van de laatste bandha:

“The Central Struggle Committee of disqualified Maoist combatants has announced a nation-wide strike tomorrow. Its goals are to convince the government to [...] end unemployment in the country, [...]'…

De oplettende lezer haalt hier de tegenstrijdigheid al uit: hoe rijmt een land lam leggen met het bestrijden van werkeloosheid? Central Struggle Committee of disqualified Maoist combatants is overigens een groep die de belangen behartigt van die Maoïstische rebellen die na de burgeroorlog geen recht hebben gekregen op een vergoeding van de staat. Toen de zittende regering destijds over een oprotpremie voor die strijders ging spreken, groeide de groep op miraculeuze wijze met tienduizenden die zich op het laatste moment aansloten. Misleid, misbruikt of gewoon gehaaid, terecht dat er sceptisch wordt gekeken naar deze groep. Maar waarom het volk hiermee lastig vallen; richt je tot je eigen leiders die nu de regering vormen. Zij rijden met hun SUVs en politiebewaking door een staking heen, taxi’s niet.

Aan het werk

Dorieke vindt twee organisaties om werk voor te doen toch niet echt genoeg. En gezien de 50% vermindering van personeel wegens bezuinigingen kon VSO Nepal nog wel vrijwillige handen gebruiken. Dus Dorieke heeft zich gestort op het mee ontwikkelen van de nieuwe livelihood strategie van VSO Nepal. Niet dat ze daar nu echt heel erg veel van weet, maar met gezond verstand en een jaar ervaring in Nepal is het bijzonder te zien hoeveel zinnige dingen je op kunt schrijven. En daarnaast is het ook erg leuk; meeschrijven aan een plan waar VSO de komende 3 jaar op gaat richten. Bovendien is het stimuleren en ondersteunen van livelihood projecten DE manier om honger tegen te gaan en mensen zelfstandig in hun levensonderhoud te kunnen laten voorzien. Het gaat hier om activiteiten als onderwijzen van families in duurzame landbouw voor eigen consumptie, vormen van sociale groepen die elkaar helpen met sparen en microkrediet, opzetten van (kleine) co-operaties, ondersteunen van andere inkomensgenererende activiteiten, zoals breien, naaien, verwerken van afval tot mandjes etc. En dan vooral ook het marketing aspect hiervan. Super interessant en met een redelijk snel zichtbaar resultaat.

Naast livelihood speelt ook gender (letterlijk: “geslacht”) een steeds belangrijkere rol in het werk dat Dorieke momenteel doet. En om allergie die bij veel mensen bij gender naar boven komt gelijk weg te nemen: bij gender gaat het niet alleen om de vrouw. Het gaat vooral om de (machts)verhouding tussen mannen en vrouwen. En als die niet gelijkwaardig is, dan is er een probleem. En dat is duidelijk het geval in Nepal. Als je er een klein beetje op gaat letten is het bizar om te zien hoe weinig kansen vrouwen t.o.v. mannen hier krijgen. Hoe weinig zeggenschap ze hebben over hun eigen leven, lijf en kinderen. Tja, en wat doe je daaraan. Gender-ongelijkheid wordt grotendeels cultureel bepaald. Uiteraard kunnen wetten een kader scheppen, maar als deze niet worden nageleefd verandert er weinig. Wettelijk gezien is Nepal best goed bezig: 33% van de werknemers bij de overheid moet vrouw zijn en vrouwen hebben sinds kort officieel recht op land. Alleen willen de mannen bij de overheid nog niet echt naar ze luisteren en durven de vrouwen nog niet veel te zeggen. Ook denken vaders en broers anders over het recht op land dan de wet aangeeft. Puntje bij paaltje: in de praktijk moeten de vrouwen nog veel mondiger gemaakt worden zodat ze ook weten welke rechten ze hebben en hiervoor op kunnen komen. En daar dragen Dorieke (d.m.v. het co-faciliteren van workshops) en haar organisaties (d.m.v. women empowerment projecten) en gelukkig nog velen anderen graag hun steentje aan bij. En Karel draagt zijn steentje bij door veel vrouwen te verwelkomen in Chateau Mo:Mo. Hij voelt daar overigens geen gender issues bij.

Overige zaken

Karel’s waterkrachtproject staat online! Voor iedereen die wil weten waar Karel aan werkt, klik hier.

Nepalees vuurwerk komt niet hoger dan de gemiddelde Nepalees (Kees).

Thermo-ondergoed is fantastisch en leent zich goed voor Star Trek feestjes. Live long and prosper.

De wegen in Kathmandu worden verbreed en daarom heeft de overheid besloten om alles tot 25m van de middenstreep op hoofdwegen te verwijderen, aangezien dit overheidsland is. Weg winkels, eettentjes, hotels etc.. Wellicht is het een idee om eerst verkeer te reguleren in plaats van de weg.

Pointless Fish – en vooral gitarist John – heeft haar eerste eigen nummer: Kathmandu. Binnenkort op I-tunes!

Prijs uzelf met centrale verwarming.

Tot dusverre de berichtgeving uit de hoogte. Hou de dagen fijn en lekker reageren!

Een jaar verder

Is het bij jullie nou ook al crisis? Hier al jaren. Voor tips kunt u e-mailen met de redactie. Wij zijn vóór de Euro, ook in Nepal. Voor 10 minuten leesplezier kunt u rustig verder gaan waarmee u nu bezig bent (lezen). Deze keer over inburgeren, nieuwe yaks en familiebezoek!

Inburgerking and queen

11 november waren we hier al weer exact een jaar. Tijd voor reflectie dus. Een tussentijdse evaluatie van het avontuur Nepal. Hoe scoort het land en even belangrijk: hoe scoren wij? Om met het laatste te beginnen; laten we onze prestaties eens onder de loep nemen. Op basis van heuse corporate HR methodieken.

Communicatieve vaardigheden? We kunnen ons aardig redden op straat, in de supermarkt, in de winkel, op het werk. Daarbij gebruiken we Nepali, Engels, gebarentaal en Nederlands (als er gevloekt moet worden). Nieuwe taal geleerd. We mogen zeggen dat we op dit vlak dus goed op weg zijn.

Culturele sensitiviteit? We accepteren gestaar en staren vaak terug. We velen de 1.000 keer per dag dat er “Hello!!” naar ons wordt geroepen. We zeggen soms zelfs “Hello!” terug. Of “Leer eens een ander woord.” in het Nepali. We weten inmiddels soms beter dan de locals wat een festival betekent (lang leven Wikipedia). We begrijpen dat mensen standaard veel te laat zijn voor afspraken. We accepteren dat alleen niet. Culturele sensitiviteit is prima, maar je moet geen morele kameleon worden. We trekken grenzen. We zijn wel geduldiger, zelfs Karel.

Prestatiegerichtheid? Dat is een lastige. We hebben beide een adviesrol. Dan moet de uiteindelijke beslissing dus vanuit “onze klanten” komen. Maar verantwoordelijkheid nemen…het onvermogen of de onwil daartoe is iets wat Nepal erg remt. Hebben we onze eigen doelen gehaald? Eigenlijk wel. Karel wilde passend werk vinden, het liefs iets financieels op het gebied van duurzame energie en/of microfinanciering. En daarin nuttig zijn. En afvallen. Check. Dorieke wilde ervaren hoe het is om op grassroot level te werken en daarmee haar organisaties verder helpen. En veel van Nepal zien. Check. We beseffen ons dat het vage doelen zijn. Je leert flexibel zijn in dit land. Check.

Samenwerken? Wij doen het samen heel goed, maar we werken dan ook niet echt samen. Op de werkvloer ervaart Dorieke toch wel vaak competitief gedrag onder mensen die hetzelfde doel hebben. Maar haantjesgedrag is natuurlijk niet typisch Nepalees. Verder is het hier veel hiërarchischer dan in Nederland, maar helpt een wit gezicht wel om meteen op het hoogste niveau te praten. Daar doen we dus ons voordeel maar mee.

Hoe scoort Nepal? Het is een prachtig, natuurrijk, divers land met lieve mensen. Infrastructureel, politiek en economisch is het een puinhoop. Nepalezen zijn harde werkers, maar het ontbreekt aan drive en visie. Deels door slecht onderwijs. Deels door een aangeleerde bedelcultuur. Politici zijn ook hier vooral egoïsten. En (dus) corrupt. Dit land heeft een inspirerende, sterke leider met visie nodig. Die nee durft te zeggen tegen donoren en corruptie. Die iets aan planning doet. Vooralsnog is het heel veel dweilen met de kraan open. Dit is vooral een Westerse analyse die misschien maar een beetje de waarheid raakt. Het Boeddhisme en Hindoeïsme met gelinieerd kastenstelsel is voor ons Westerlingen zeer lastig te doorgronden, terwijl de impact op de samenleving enorm is. Veel is hier gebaseerd op spirituele overwegingen, waar bij ons materieel zwaarder weegt. Lees Siddharta van Hermann Hesse maar eens voor een indruk. Dus hoe scoort Nepal? We weten eigenlijk niet of het wel meespeelt.

Al met al een goed jaar. De spanning van verhuizen naar een vreemd land. Hoogterecords. Nieuw werk. Leuk werk. Nieuwe vrienden. Nieuwe taal. Bergen, neushoorns, ander natuurschoon, tempels, Boeddha, andere goden, festivals… Dat weegt op tegen vervuiling, gebrek aan elektriciteit, geen borrelnoten, verkeerschaos, onvermogen tot organiseren en infrastructurele chaos. We zijn enthousiast over Nepal, maar bezorgd over hoe het hier in alle verschillende Godennamen verder moet. Ach, we hebben nog even.

Ouderdagen

Dorieke mocht afgelopen weken ook het genot ervaren om je schoonouders op bezoek te hebben: papa en mama Nierop waren op bezoek! Na een lange reis door China en Cambodja sloten ze hun Azië-avontuur in Nepal af. En hoe! We begonnen met een vleugje Kathmandu en stoomden daarna door naar Bhaktapur; voor ons ook een nieuwe plek. Het is de meest intacte oude koningsstad van Nepal en daarmee heeft het een prachtig historisch centrum, waar we dan ook maar sliepen. Het nadeel van een hotel naast het marktplein is dat men met veel lawaai om 3.30u begint de markt op te bouwen, waardoor slapen lastig wordt. Het geeft wel een goede indruk van het locale leven. Vroeger wilde Karel nog wel eens een avond stappen afsluiten met een broodje haring op de markt, maar aangezien Nepalees nachtleven om 9.00u stopt was dat nu geen optie. Na het slenteren door Nepalese historie stond onze jeep al klaar om ons naar Dhading te brengen: een mooie natuurrijke regio 4 uur buiten Kathmandu met geweldig uitzicht op de Himalaya. Onderweg werden papa en mama Nierop zich bewust gemaakt van typisch Nepalese logistiek: de jeep stopte er halverwege mee, gelukkig nog in Kathmandu waardoor vervangend vervoer niet al te lang duurde; de snelweg is niet veel beter dan de gemiddelde Brabantse oprit; en 9km offroad is ook ECHT offroad. Één nacht in Dhading was geweldig, alleen jammer van de nevel.

Toen door naar de jungle: Chitwan! Ten zuiden van de snelweg tussen Pokhara en Kathmandu verandert het landschap ineens van bergachtig naar vlak. Bizar om te merken hoe geografisch divers dit land is. In het fantastische Island Jungle Resort – alleen bereikbaar per Nepalese gondel bestuurd door een dronken olifantenrijder – konden we meteen inhaken op het dagprogramma: de middagwandeling door de jungle. Gids Hema (zo heette hij echt ja) vertelde ons voor vertrek wat te doen als we neushoorns, beren en tijgers tegen kwamen, namelijk respectievelijk zigzaggen, klappen en rennen voor je leven. Wij namen ons voor een combinatie van voorgenoemde als algemene strategie te nemen. Drie dagen Chitwan was een soort Club Med verblijf in de Nepalese jungle: 6 programma onderdelen per dag waar je ook niet onderuit kwam. Standaard werd de avond afgesloten in de bar. Hoogtepunten: een neushoorn spotten op 50m afstand tijdens een wandeling op een open terrein om vervolgens het grommen en hoefschrapen als aanleiding te nemen om de bosjes in te duiken; met z’n vieren en een rijder op een olifant om er halverwege achter te komen dat door het gewicht het mandje eraf schuift waardoor Karel werd verplaatst naar het hoofd om de olifant verder te sturen, tot grote opluchting van mama Nierop die altijd al onder de indruk is geweest van Karel’s fiets- en rijkwaliteiten; zwemmen met olifanten(stront); nog meer neushoorns van nog veel dichterbij; wilde kippen en duiven tijdens het vogelspotten. Helaas, geen tijgers, maar wel al het andere.

Na Chitwan werden we verder vervoerd naar Pokhara, waar de bergen nog net zichtbaar waren. Papa Nierop besloot aldaar zijn pensioencadeau (1 uur paragliden) op te eisen en doorstond dat zonder te kotsen! Not bad for a pensionado! Na 5 leuke en relaxte dagen Lakeside en Chateau Mo:Mo werd het tijd voor de trip thuiswaarts, waarvoor ze weer naar Kathmandu afreisden. Plan was per vliegtuig, maar daar staken de wolken een stokje voor. Dan maar met de auto. Na een ochtend lijkverbranding te hebben gekeken was ’s avonds de bedoeling om het land te verlaten, maar ook daar wist de Nepalese logistiek zich te roeren. Om een lang verhaal kort te maken: de goede mensen zijn weer in Gemert, na een terugreis van 48 uur waarin ze de banken van Kathmandu vliegveld op slaapbestendigheid hebben getest (niet geslaagd) en waarin papa Nierop’s heimelijke wens om betast te worden door een grote neger in uniform eindelijk in vervulling ging (“U kunt wel zeggen dat dat een mechanische hartklep is, maar wie weet is het een AK-47.”). We zien ze volgend jaar graag weer terug hier.

Konijn en wolf vs. yak

Er was nog meer bezoek, maar dat ging meer haar eigen weg. Looije-zusje Marjolein heeft in gezelschap van een knuffelkonijn veel Nepal- en Tibetavonturen beleefd, en die kunt u hier allemaal lezen. Ondertussen heeft ze ons af en toe vereerd met haar gezelschap. Tijdens haar laatste week in Nepal mochten we ook globetrotter Rudolf verwelkomen. Bewonderenswaardig hoe er 2 uur na aankomst al een Irish Pub was gevonden. Na wat dagen Kathmandu en Pokhara werd het tijd voor avontuur.

In het kader van ons voortdurend onderzoek naar de veelzijdigheid van de yak, zijn we deze keer op zoek gegaan naar de watergaande soort: de kayak. Ieder van ons vier werd een eigen yak aangemeten en away we went! Met locaal vervoer, yaks op het dak, gingen we naar de Trisuli rivier voor een driedaagse clinic wateryakken. Eerste dag: rollen. Eskimo-rollen. Vrijwillig omslaan en met een heupflik en spaanderslag weer met het hoofd boven water komen. Wij begrepen het ook niet. Maar goed, we waren na twee dagen wel in staat om onszelf uit de kayak te bevrijden, dus konden we dag drie daadwerkelijk de rivier afzakken. Met heuse level 1-3 rapids (wat achteraf makkelijk tot gemiddeld bleek, in plaats van wereldklasse zoals wij vermoedden). Karel verdronk nog bijna in een draaikolk maar kon gelukkig snel verder met Rudolf uit zijn yak botsen. Daarna scheidden onze wegen; één liefdesduo ging richting India en het andere terug naar huis, terug naar Pokhara.

Overige zaken

Sint is in Nepal en zijn mijter past niet in een taxi.

Dolf ging flink stuk met de klaverjas, ondanks geschoren Nel.

Hoe poepen vleermuizen als ze op hun kop hangen?

Er komt weer 16 uur loadshedding aan per dag, máár, de 9.000 werknemers van het elektriciteitsbedrijf van de overheid krijgen gelukkig wel al 10 jaar lang gratis stroom!

Nepal Airlines heeft 5 vliegtuigen en 4.000 werknemers.

Ook qua investeringsklimaat timmert Nepal weer lekker aan de weg, nu Transparancy International heeft onderzocht dat dit het op één na meest corrupte land van Zuid-Azië is. Zelfs daarin dus niet de beste; Afghanistan is er met de titel vandoor gegaan. Hoewel er gesjoemeld schijnt te zijn met de resultaten. Lees hier meer.

Pheri betola! En goede Sint!

Nepalese herfst

Jullie zijn gek. Terwijl we hier in Nepal met grof geschut oorlog tegen de kakkerlakken in ons huis voeren, lezen we op nu.nl dat men in het Westen een robotkakkerlak heeft gebouwd. Wij zijn overigens aan de winnende hand, maar we hopen niet dat deze Terminator kakkerlak de troepen komt versterken. Afijn. Laten we het over andere dieren hebben. Geiten, yaks en konijnen bijvoorbeeld. En bankiers.

Geitebrij

Allereerst natuurlijk allemaal een heel erg vrolijk Dashain gewenst! Een beetje mosterd na de maaltijd aangezien dit festival begin oktober plaatsvond, maar dat realiseerde u zich vast niet, dus wat maakt het allemaal uit. Elke dag is natuurlijk een groot feest in Nepal – waarvan de helft ook nog officieel – maar Dashain is toch echt het belangrijkste festival. Vergelijk het met Kerstmis in het Westen, alleen dan 15 dagen lang. Wikipedia leert ons dat Dashain gaat over de overwinning van goed over kwaad waarbij allemaal goden elkaar de hersens inslaan, maar in de praktijk komt het neer op (i) gesloten winkels en kantoren, (ii) een massaverhuizing naar geboortedorpen om bij familie te zijn, (iii) het en masse en en plein publique slachten van geiten om goden te eren, (iv) kinderen op bamboeschommels om eens per jaar met de voetjes van de vloer te zijn en (v) de enige tijd van het jaar dat Kathmandu een prettige stad is aangezien er 80% minder verkeer en mensen zijn.

I love yaks

Voor ons boden deze vrije dagen weer een prachtreden om de natuur in te gaan, en zo geschiedde. Deze keer zijn we Langtang gaan verkennen; een natuurgebied dat tussen Annapurna en Everest in ligt en net iets minder toeristisch is dan deze twee. Één reden hiervoor is dat het wat lastiger bereikbaar is. Hemelsbreed maar 130km van Kathmandu, maar in praktijk doe je er ongeveer 10 uur over met de bus. Als alles goed gaat. En dat ging het natuurlijk niet in ons geval. Als rasechte locals hadden we besloten om met de locale bus te gaan, ook omdat het alternatief – een jeep – 40 keer zo duur is. Bussen worden over het algemeen vrij vol geladen met mensen en bagage in Nepal, maar rond Dashain nog net even wat voller. Dus met 50 man in de bus en 100 man erop vertrokken wij vol goede moed op een mooie woensdagochtend richting Syaphrubesi in Langtang. Na 7 uur kwam het eerste obstakel: een landverschuiving waardoor de bus niet verder kon. Lopen dus. Anderhalf uur later bleken er geen plekken meer over te zijn in de klaarstaande bus om ons verder te vervoeren, dus klommen we erop. De weg werd niet perse beter, het werd donker en het begon te regenen. Al met al niet echt redenen om blij te zijn. In gedachten houdend dat de chauffeur waarschijnlijk ook niet dood wil voltrokken wij de reis enigszins gelaten, niet in de laatste plaats omdat we fysiek en mentaal murw geslagen waren door het schudden en hobbelen van de bus over rotsblokken. Toen nog een dik uur lopen naar de eindbestemming van dag één, waar een bed en douche wachtte. En toen moesten we dus nog beginnen met de trekking. De volgende dagen maakten echter alles goed. Langtang is weer een heel ander en ruwer gebied dan Annapurna, met als klap op de vuurpijl dat we na drie dagen wandelen onze eerste yak mochten ontwaren! En daar doe je het natuurlijk allemaal voor. We bleken iets te hard omhoog te gaan waardoor Dorieke enigszins hoogteziekte kreeg, maar gelukkig waren we toen al in Kyenzing Gompa (4.000m) waar we 2 dagen konden acclimatiseren en van de omgeving konden genieten. We hebben een nieuw persoonlijk hoogterecord gevestigd (4.600m), nog veel meer yaks gezien en een heus yakkaas fabriekje op 4.300m bezocht. De weg terug werd nog even spannend omdat er toch geen bus bleek te gaan, maar we konden gelukkig een lift kopen in een jeep die ons helemaal naar Kathmandu bracht. Langtang, check.

Waterkrachtsinspanning

Na een maand uitstel wegens wisselende regeringen was het 13-15 oktober dan toch echt zover: het Asian Development Bank Forum over hydropower in Nepal. Uitgelezen kans voor Karel en collega’s om te netwerken met potentiële investeerders, om de overheid uit te schelden vanwege hun incompetentie, en om te borrelen in het Hyatt. Want laten we wel wezen: om een echte bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een land is er geen betere omgeving denkbaar dan een 5-sterren hotel. Het belang dat Nepal hecht aan waterkracht werd geïllustreerd door de aanwezigheid van de premier, drie ministers en staatssecretarissen en alle belangrijke hotemetoten van overheid en bedrijfsleven. Daarnaast natuurlijk de hele internationale ontwikkelingsbankwereld. Interessante gemeenschap om een paar dagen in door te brengen en om mee te vergaderen. De premier begon al lekker door in zijn openingsspeech Lenin te quoten, wat een aantal fronsende wenkbrauwen bij Westerse bankiers tot gevolg had. Nog even voor de duidelijkheid: we willen dus een 82 MW waterkrachtcentrale in Oost-Nepal bouwen, en Karel helpt daarvoor de financiering te regelen. Dat levert interessante gesprekken op met ontwikkelingsbanken.

'We willen best investeren in jullie project maar het land is zo'n zootje en de elektriciteitsafnemer (100% overheid) is virtueel failliet, dat krijg ik lastig door mijn kredietcomité.'

'Fair point, maar waarom the fuck ben je dan een ontwikkelingsbank? Dat het een lastig land is weten we inmiddels ook wel aangezien we hier wonen. We zoeken oplossingen.'

'Tja... Misschien als de overheid beter is georganiseerd en de afnemer financieel wat verbeterd is ...'

'Je bedoelt over 10 jaar in a place called Neverland? Zonder investeringen komen er ook niet echt verbeteringen. En 18 uur powercuts per dag stimuleren de economie ook niet echt. Nu investeren is de beste lange termijn oplossing die je kan nemen.'

'Ja, maar... '

Etcetera. Overigens allemaal terechte opmerkingen over en weer, maar we leven nogal in een kip-ei situatie. Er lijkt wel wat licht te schijnen aan het einde van de tunnel, maar uitdagend is het zeker.

Dubbel bezoek

Bovengenoemd Forum bracht wel weer een leuke bezoeker (voor de tweede keer alweer) naar Nepal: Juliette werkt inmiddels voor de Asian Development Bank en heeft Nepal als focusland. Naar het Forum dus! Voorgaand gesprek was overigens niet met haar. Dorieke is vanuit Pokhara naar Kathmandu gesneld om haar vriendinnetje te zien. Daarvoor mocht ze ook eens het partner-van gevoel ervaren door mee op ­field trip te gaan met een aantal Forum-bezoekers (waaronder Karel en Juliette) naar de Bhote Koshi waterkrachtcentrale. Indrukwekkend. Op de terugweg nog maar eens een landverschuiving ervaren waardoor alle hotemetoten anderhalf uur moesten lopen en nu ook ervaring hebben met de prachtige natuur van Nepal.

Een week eerder kwam onze andere bezoeker aan: Marjolein, met konijn. Maar zonder bagage. Die stond nog ergens in Duitsland, toen in India en uiteindelijk kwam haar tas slechts 5 dagen te laat in Nepal aan. Marjolein vermaakt zich goed en is inmiddels vertrokken naar Phaplu om een locaal ziekenhuis project te bezoeken. Ze heeft geen bereik daar en er gaan niet altijd vliegtuigen, dus we kijken wel wanneer we haar weer zien. Voor meer info moet je op haar weblog kijken.

Overige zaken

Papa en mama Nierop hebben China achter zich gelaten en bevinden zich inmiddels ergens in Cambodja waar ze het koloniale leven leiden. Volgende zaterdag schijnen ze in Kathmandu aan te komen.

Bizar Nepal feit # 271: op officiële dagen van bhanda (staking) zijn ministeries gewoon open, maar is het verboden om met vulpen te schrijven aangezien daar contracten mee worden ondertekend.

Nepalees bier bevat glijmiddel.

We zijn inmiddels de trotse eigenaar van twee goede fietsen! Bart en Sabine bedankt, het is toch geen Sparta Met geworden. In plaats daarvan zijn we voor mountainbikes gegaan en gaan we kijken hoe lang we deze hobby volhouden. RABO-FIETSBROEKEN ZIJN WELKOM!!!

In de geboorteplaats van Boeddha (Lumbini) is een paar weken geleden een aangescherpte versie van het nieuwe strategisch plan van VSO Nepal geboren. Een zware bevalling in de vorm van een tweedaagse workshop voor alle VSO Nepal vrijwilligers en staf. Het is interessant om te merken dat het proces in een grotere, professionelere INGO als VSO ongeveer net zo traag en ‘spontaan’ gaat als in de lokale NGO’s waar Dorieke in werkt. Zou dat dan toch gewoon Nepali style zijn?

Chateau Mo:Mo is een heuse gasoven rijker. Lang leve inventiviteit en echt Nepalees vakmanschap!